دسته بندی | برق |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 30 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 53 |
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه ای بر مکان کارآموزی آ
مقدمه 1
وظایف وزارت نیرو 2
پست های فشار قوی 4
مزایای پست های GIS 5
اجزای تشکیل دهنده پست 5
دستورالعمل کار در هنگام سیم کشی هوایی 11
دستورالعمل تعویض یا جابجایی تیر 12
عواملی که باعث قطع ناخواسته فیدرهای 20 کیلو ولت می شود 14
عواملی که باعث معیوب شدن کابل 20 کیلو ولت می شود 15
اصول بهره برداری از پست های هوایی 16
اصول بهره برداری از پست های زمینی 17
مواردی که باعث معیوب شدن ترانسفورماتورهای توزیع می گردند 19
دستورالعمل نگهداری و سرویس ترانسفورماتورهای توزیع 20
شرایط نصب ترانسفورماتور 21
سرویس و نگه داری ترانسفورماتورهای توزیع 24
تامین کسری روغن 25
هواگیری و آچار کشی ترانسفورماتور 26
تست و استقامت الکتریکی روغن 27
دستگاه رطوبت گیر 27
کلید تنظیم ولتاژ 28
شرایط پارالل نمودن دو دستگاه ترانسفورماتور 30
دستورالعمل کارکردن روی تابلو های توزیع 31
مراقبت و نگهداری از ترانس های قدرت 32
خشک کردن ترانسفورماتورها 36
دژنکتورها 37
تست های دوره ای تجهیزات کلیدخانه های فشارقوی 39
چک کردن رله بوخهلتز 41
زمین حفاظتی در تجهیزات الکتریکی 42
مقدمه ای در مورد تاریخچه سازمان
شرکت توزیع برق استان اصفهان به عنوان پیمانکار در شهرستانهای خود مشغول تعمیرات و نگهداری شبکه های توزیع از قبیل شبکه فشار متوسط ، شبکه فشار ضعیف و همچنین پست های زمینی و کیوسک پست های هوایی برای روشنایی و انتقال موجود می باشد .
برق شهرستان نطنز یکی از شهرستان های هجده گانه اداره توزیع برق استان اصفهان می باشد که قسمت اعظم آن را بخش بادرود در بر می گیرد ، در شهرستان نطنز 18 هزار مشترک عادی و همچنین 300 مشترک دیماندی که از پمپ های آب و مخازن استفاده می کنند ، وجود دارد که از برق این بخش استفاده می کنند . در این شهرستان عملیات تعمیرات و نگه داری 566 کیلومتر شبکه فشار متوسط و 662 کیلومتر شبکه فشار ضعیف و کلید پست های زمینی و هوایی عادی و دیماندی را تعداد 14 نفر نیروی انسانی فنی ، تخصصی انجام می دهند که نیمی از این نیروی انسانی در بخش بادرود مشغول انجام وظیفه هستند .
بخش بادرود دارای یک واحد خدمات مشترکین و یک واحد بهره برداری و یک واحد روابط عمومی و همچنین نیروه های نگهبانی زیر نظر مدیریت بخش که خود شاخه ای از چارت سازمانی برق شهرستان می باشد ، مشغول به فعالیت هستند .
در این اداره بخش های مرتبط به رشته کارآموز به این گونه است که در واحد بهره برداری فعالیت های گسترده ای صورت می پزیرد که لازم است چند موارد آن را نام ببریم :
1- تعویض المنت های سر خط و المنت ترانسفورماتورهای هوایی و زمینی
2- تعویض لامپهای سدیم و جیوه ای و التهابی
3- تعمیر و یا تعویض قطعات مربوط به ایجاد روشنایی در تابلو ها
4- تعویض فیوزهای فشنگی و گازی و کارهای جانبی دیگر
تاریخچه ای درباره صنعت برق کشورمان و وظایف وزارت نیرو در این رابطه :
اطلاعات کلی در مورد صنعت برق از آغاز تا حال
نگرشی به ساختار صنعت برق ایران در گذشته و حال
تاریخچه تشکیل صنعت برق در ایران از سال 1283 شمسی با بهره برداری از یک مولد 400 کیلوواتی که توسط یکی از تجار ایرانی بنام حاج امین الضرب تهیه و در خیابان چراغ برق تهران (امیر کبیر ) نصب گردیده بود آغاز می شود . این موسسه تحت نام دایره روشنایی تهران زیر نظر بلدیه اداره می شد و در سال 1316 موسسه برق تهران که بعداً به اداره کل برق تهران تغییر یافت زیر نظر شهرداری بهره برداری از یک نیروگاه 6000 کیلو واتی اشکودا را به عهده گرفت . سپس در سال 1327 بهره برداری از یک نیروگاه 8000 کیلو واتی آغاز گردید . در سال 1328 بنگاه مستقل برق تهران که بعداً در سال 1331 به بنگاه برق تهران تغییر نام یافت تحت نظر وزارت کشور فعالیت های مربوط به تأمین برق را عهده دار گردید . در سال 1332 دو واحد دیزل 2000 کیلو واتی و در اردیبهشت ماه سال 1335 یک دیزل 1900کیلو واتی و در اسفند ماه همان سال یک دیزل 1000 کیلوولتی مورد بهره بداری قرار گرفت و در مرداد ماه سال 1338 نیروگاه طرشت با چهار واحد توربین بخار هر یک به قدرت 12500 کیلو وات مشغول بکار گردید بطوری که در پایان سال مذکور مجموع ظرفیت های مولدهای نصب شده در تهران به 78300کیلووات رسید . بعلاوه از سال 1328 به بعد شرکت های مختلفی که عهده دار سرویس برق به مشترکین بودند در گوشه و کنار تهران مشغول فعالیت شدند که مجموع ظرفیت نصب شده مولدهای آنها به حدود 40000 کیلووات بالغ گردید .
در سال 1341 به منظور تشکیل شرکتهای برق ناحیه ای جهت تولید و توزیع برق سازمانی بنام برق ایران ایجاد گردیدکه پس از تشکیل وزارت آب و برق در سال 1343 سازمان مذکور ابتدا بصورت سازمانی وابسته و سپس در سال 1344 بصورت معاونت واحد برق در وزارت مذکور ادغام گردید . وزارت آب و برق از سال 1353 بر اساس لایحه قانونی که از تصویب مجلس گذشت به وزارت نیرو تغییر نام یافت که تا حال حاضر به همین نام باقی است .
وظایف وزارت نیرو در رابطه با برق کشور
فعالیت های اساسی وزارت نیرو د ررابطه با برق کشور بر اساس اهداف زیر استوار است :
· بررسی و مطالعه و تحقیق درباره انواع انرژی و بر آورد میزان احتیاجات انرژی کشور در بخش ها و هماهنگ نمودن مصارف انواع انرژی.
· مطالعه و تحقیق برای شناسائی و در اختیار گرفتن انرژیهای دست نیافته
· تعیین سیاست انرژی کشور
· نظارت بر نحوه استفاده انواع انرژی
· تهیه و اجرای طرحهای لازم در زمینه احداث نیروگاههای تولید برق و ایجاد شبکه های انتقال و توزیع نیرو
· تهیه و تنظیم و اجرای برنامه های آموزشی به منظور تربیت نیروی انسانی مورد نیاز
· تهیه و تدارک و ساخت وسائل لازم و لوازم و ماشین آلات مربوط به امور تولید انتقال و توزیع روابط اصلی سازمان صنعت برق در وزارت نیرو جهت اطلاع در نمودار پیوست داده شده است.
پست های فشار قوی
چون لازم است از یک طرف د رنقاط مختلف (تولید ،انتقال و توزیع) ولتاژهای متفاوت داشته باشیم و از یک طرف دیگر شبکه ارتباطی وجود داشته باشد بنابراین مراکزی که این عملیات (قطع و وصل کردن و تبدیل سطوح ولتاژ در نقاط مختلف) را انجام دهند .
ضرورت پیدا می کند این مراکز به پست های فشار قوی موسوم می باشند که بستگی به سطح ولتاژ آنها ، طراحی وسایل و تجهیزات آنها از قبیل وسایل قطع و وصل ترانسفورماتورها ، وسایل ارتباط دهنده و سیستم های حفاظتی پیچیده تر و با اهمیت تر می گردد .
در این قسمت انواع پست های فشار قوی ، اجزاء تشکیل دهنده پست های شبکه زمین ، کلیدهای فشار قوی و شین بندی و خلاصه کاربردی از درله ها و سیستم های قدرت مورد بحث قرار گرفته است .
تعریف پست
محل تجهیزات برقی غیر مولد از قبیل ترانسفورماتور ها ، کلیدها و غیره به منظور تبدیل ییا مبادله انرژی می باشد . انواع پست فشار قوی بشرح زیر است :
مزایای پست های GIS
الف – اشغال فضای کمتر(فضای لازم حدود 10 تا 15% فضای مورد نیاز برای احداث پست های باز).
ب- بی صدا بودن
پ- فاقد تشعشات فرکانس زیاد
ت – سرویس کمتر و از اتصال قطعات پیش ساخته به هم تشکیل می شوند .
ث – گاز SF6 بعنوان عایق در این پست ها بکار می رود عایق بسیار خوبی است . عوامل خارجی وجودی مثل گرد و خاک و باد و طوفان و غیره در آن بی اثر است و چون تمام قطعات زیر فشار در داخل کپسولها قرار دارند ، امکان هیچگونه تماس سهوی با قطعات زیر ولتاژ ممکن نیست و بدین جهت خالی از خطرات برق زدگی و برق گرفتگی است و احتیاج به هیچگونه حصار و محدودیتی ندارد .
اجزاء تشکیل دهنده پست ها بشرح زیر است :
اجزاء تشکیل دهنده پست ها بشرح زیر است :
· سویچگیر 1-3-8
· ترانسفورماتورهای قدرت 2-3-8
· ترانسفورماتورهای جریان ولتاژ 3-3-8و 4-3-8
· ترانسفورماتورهای تغذیه داخلی و یا زمین 5-3-8
· سیستم های جبران کننده از قبیل خازن و راکتور6-3-8 و 7-3-8
· برقگیر 8-3-8
· شبکه زمین 9-3-8
· کلیدهای فشار قوی 10-3-8
· شین ها 11-3-8
· رله های حفاظتی 12-3-8
در زیر این اجزاء به ترتیب شرح داده شده اند .
سویچگیر
سویچگیر به مجموعه ای از تجهیزات فشار قوی گفته می شود که عمل ارتباط فیدرهای مختلف را به شین یا باس بار BusBar (شین) و یا قسمت های مختلف باس بار را به یکدیگر در یک سطح ولتاژ معین انجام می دهد .
ترانسفورماتورهای قدرت
ترانسفورماتورهای قدرت یکی از اجزاء مهم پست های فشار قوی می باشند و نوع هر پست را از روی نسبت تبدیل ترانسفورماتور مشخص می کنند . مثلاً پست 230-400 کیلو وات ، ترانسفورماتور های قدرت بسیار گران بوده و رقم بالایی را نسبت به هزینه احداث یک پست فشار قوی بخود اختصاص می دهند با ذکر ارقام در این مورد به اهمیت ویژه ترانسفورماتورهای قدرت در پست های فشار قوی پی می بریم .
ترانسفورماتورهای جریان
CT دارای دو سیم پیچ اولیه و ثانویه جدا از هم می باشد که بر روی هسته آهنی پیچیده می شوند . سیم پیچ اولیه ترانسفورماتور جریان بطور سری در مسیر جریان قرار می گیرد و در طرف ثانویه آن آمپر متر وصل می گردد . سیم پیچ اولیه با تعداد دور کم و قطر زیاد و سیم پیچ ثانویه با تعداد دور زیاد و قطر کم می باشد . معمولاً نسبت تبدیل ترانسفورماتورهای جریان طوری است که در صورت عبور جریان نامی از اولیه آن ، از مدار ثانویه 1 یا 5 آمپر عبور می کند (مثلاً 5/100).
ترانسفورماتورهای ولتاژ
سیم پیچ اولیه ترانسفورماتور های ولتاژ بطور موازی با شبکه ای نصب می گردد که لازم است مقدار ولتاژ آن اندازه گیری شود و در هر سطح ولتاژ طوری طراحی شده اند که در دو سر اولیه ولتاژ عادی شبکه و در دو سر ثانویه 100 یا VAC 110 خواهیم داشت . مثلاً :
3√/100/3√/20000
ترانسفورماتورهای ولتاژ بصورت معمولی و ترانسفورماتورهای ولتاژ خازنی عرضه می شوند . CVT از نظر اقتصادی برای ولتاژهای بالا مناسب است (63کیلووات به بالا ) از CVT علاوه بر استفاده بعنوان یک ترانسفورماتور ولتاژ ، بمنظور انتقال امواج مخابراتی نیز استفاده می شود .
ترانسفورماتور تغذیه داخلی
در پست های فشار قوی علاوه بر ترانسفورماتور قدرت ، ترانسفورماتورهای جریان و ولتاژ که وظیفه آنها شرح داده شد . ترانسفورماتورهای تغذیه داخلی نیز وجود دارد . که در زیر شرح داده شده است .همانطوری که از نام آن پیدا است از یاین ترانسفورماتور برای تغذیه تجهیزات داخلی پست استفاده می شود در پست هایی که ثانویه ترانسفورماتور ها بصورت اتصال مثلث باشند این ترانسفورماتور همچنین برای ایجاد اتصال زمین به منظور حفاظت کردن و کنترل نیرو استفاده می شود . اینگونه موارد به منظور ایجاد یک اتصال زمین از طریق نقطه صفر و نصب رله های جریانی در مسیر آن جهت حفاظت شبکه در زمان بوجود آمدن اتصال کوتاه در شبکه استفاده می گردد .
خازنها
یکی دیگر از اجزاء پست ها خازنها می باشند . خطوط انتقال در بارهای سنگین ، ترانسفورماتورها و بالاخره بعضی از مصرف کنندگان از قبیل موتورها باعث پائین آمدن ضریب قدرت شبکه می گردند . پائین آمدن ضریب قدرت بعلت افزایش اثرات سلفی باعث افزایش جریان و در نتیجه افزایش تلفات و افزایش افت ولتاژ می گردد .
راکتورها
در بارهای سبک در خطوط انتقال طویل در حدود 1 بامداد که مقدار جریان خط کم می شود اثرات خازنی خط افزایش یافته و اثرات سلفی خط کاهش می یابد چون افت ولتاژ از مجموع برداری افت های مقاومتی ، سلفی و خازنی بدست می آید . در این حالت ولتاژ طرف بار از ولتاژ منبع بیشتر می شود لذا برای برقراری تعادل بین قدرت راکتیو خازنی و سلفی و تثبیت ولتاژ از راکتور استفاده می کنند . راکتورها در حقیقت سلف هایی می باشند که وارد شبکه می کنند .
برقگیر
وظیفه برقگیر کاستن اضافه ولتاژها به مقادیری است که استقامت عایقی تجهیزات قابلیت تحمل آن را داشته باشند با بروز اضافه ولتاژ با دامنه بالاتر از مقدار معینی برقگیر هادی شده و ولتاژ با عبور جریان از مقاومت غیر خطی محدود می گردد پس از کاهش اضافه ولتاژ ، جریان قطع شده و سیستم به کار خود ادامه می دهد. اضافه ولتاژها در اثر رعد و برق ، تخلیه جوی و یا قطع و وصل کلیدهای می توانند بوجود آیند .
خصوصیات یک برق گیر ایده آل
الف – مقاومت آن در ولتاژ نامی بی نهایت است .
ب – در هنگام کار عادی شبکه مقاومت آن به گونه ای است که ولتاژ آن برابر ولتاژ 0نامی سیستم است .
پ – زمان عملکرد آن صفر است برای اینکه امواج صاعقه دارای زمان بسیار کمی است .
ث – پس از رفع ولتاژ سریعاً به حالت قبلی بر می گردد .
دسته بندی | برق |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 21 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 42 |
عنوان صفحه
نحوه کار دیزل 1
کنتور 2
انواع لامپ 5
فیوز المنت 6
پست 6
اطلاعات مورد نیاز برای انتخاب محل پست 9
انواع پستها 11
اجزاء تشکیل دهنده پست ها 15
کنتور برقگیر 18
خصوصیات برقگیر – ایده ال 20
ترانسفورماتور 22
نقش روغن در ترانس 25
استقامت الکتریکی روغن 26
ترانسفورماتور های جریان و ولتاژ 30
ترانسفورماتور تغذیه داخلی 32
خازن ها 33
سکسیونر ها قیچی ای 34
در سال 1338 به صورت دیزلی شروع به کار کرده است که کارکنان آن سه نفر بوده اند یک حسابدار به نام مهدی اسماعیلیان و مامور نصب کنتور و امور مالی اداره هم بوده است دو نفر هم مسئول دیزل و شبکه هوایی به نام حسین سهرابی و دستیار آن عبدالکریم احمدیان .
حسین سهرابی تا سال 1353 سر کار بوده و عبدالکریم احمدیان تا سال 1374 که در این زمان دیزلی قبل از انقلاب فقط دهاقان عطاآباد و دزج برق داشته است .که در زمان دیزلی فقط از زمان تاریک شدن هوا به مدت 4 ساعت برق دار بوده است .
سیستم قدیمی یا دیزلی شبکه هوایی بوده و بدون ترانسفورماتور هوایی .
برق تولید شده به صورت مستقیم در تابلو های خاص می آمد و سپس وارد شبکه می شود که 1200 مشترک و همه مشترکین به جز تعداد اندک همه مصارف خانگی بوده است . در آمد و حقوق این شرکت سهامی بوده که سهام آن از صد تومان تا 20هزار تومان بوده است . تا اینکه این سیستم در تاریخ 29/12/1352 از دیزلی به شبکه سراسری در آمده است که توسط همان افراد که در شبکه قدیمی بوده و طراحی ان توسط مهندسین به شکل کنونی در آمده که اکنون شامل 215 ترانس و 11 هزار مشترک و بیش از 17 روستای اطراف دهاقان می باشد که شامل مصارف خانگی کشاورزی دامپروری صنعتی تجاری و موسسات عام المنفعه و غیره می باشد .
کنتور :
وسیله ای است که برای اندازه گیری بر حسب کیلو وات می باشد.
انواع کنتور : 1- کنتور تک فاز 2- کنتور سه فاز
اجزای کنتور : 1- بوبین جریان 2- بوبین ولتاژ 3- دیسک 4- شیشه 5- نمراتور
نمراتور وسیله ای است که برحسب یک دور زدن دیسک یک شماره می اندازد .
در پشت کنتور دو پیچ کوچک وجود دارد که به وسیله یک رابط فلزی با هم دیگر در ارتباط می باشد در صورتی که یکی از پیچها را شل کنیم این ارتباط قطع می گردد و نمراتور دیگر کار نمی کند .
کنتورها معمولاً در روستاها 15 آمپری و در شهرها 25 آمپر می باشد . برای جوشکاری ها 25 آمپری سه فاز مورد استفاده قرار می گیرد .
معمولاً به برق اصفهان داده می شود تا آزمایش و پس از تعمیر کردن به دهاقان تحویل گردد ولی یک وسیله وجود دارد که شامل یک کنتور 15 آمپر یک لامپ و یک هیتر برقی می باشد .
روش کار یک ورودی فاز و نول به کنتور قابل آزمایش داده سپس از خروجی ان به ورودی کنتور آزمایش کننده داده می شود و ورودی به مصرف کننده ها داده می شود در یک زمان مشخص مثلاُ یک دقیقه باید هر دو کنتور هم اندازه کار کرده باشند . در غیر این صورت کنتور آزمایش شده خراب می باشد .
نکته :
کنتورها حتماً باید به صورت عمودی بسته شوند .
1- تاب افتادن در دیسک
2- سوختن یکی از بوبین ها جریان یا ولتاژ
خرابی کنتور
توسط مامور بازدید از کنتور می باشد که به محض مشکوک شدن به کنتور بر حسب شماره های قبلی یک فرم پر کرده و تحویل مسئول مربوطه آن می دهد .
تفنگ امتحان
جهت امتحان خطوط فشار قوی برای عدم برق دار بودن خط پس از قطع برق به کار برده می شود .
پرچ :
وسیله ای است که با استفاده از ان فیوز المنت را تعویض می نماییم .
دو نوع پرچ وجود دارد :
1- پرچ بلند : معمولاً مانند آنتن بوده که بالا و پایین می شود .
2- پرچ کوتاه : که یکنواخت و به اندازه مشخص می باشد .
پایه چراغ : 1- قدیمی یا مستقیم : که لامپ 100 وات بیشتربسته می شود .
2- نوع جدید یا لاک پشتی : که لامپهای 70 و 125 و 250 بسته می شود .
اجزای داخلی لامپ لاک پشتی : ترانس – سرپیچ – لامپ – کابل – پایه فلزی – خازن – ترمینال – استارت – شیشه
1- قرمز :بخار سدیم 2- سفید : بخار جیوه 3- معمولی
انتخاب لامپ برای پایه چراغ باید بر اساس توان ترانس داخل پایه چراغ بسته شود .
به چه علت سیم نول در بالاقرار می گیرد؟
به علت اینکه رعد و برق از سیم نول به زمین خارج گردد چون ه رده فاصله به ده فاصله سیم نول را زمین می کنند .
فیوز المنت درون تیغه کت اوت قرار می گرد و به منظور حفاظت از شبکه از جریان زیاد و بار زیاد محافظت می کند .
جمع کل توان ترانسها که بعد از سر خط وجود دارد تقسیم بر 40 تعیین فیوز سر خط می باشد .
40
اگر قسمتی از شبکه دو فاز گردد دوعلت وجود دارد .
1- فیوز المنت سوخته باشد .
2- جمپر سوخته باشد .
ازآنجایی که برای تاسیس پستهای انتقال انرژى بودجه عظیمی مصرف و ماهها وقت لازم است تجهیزات و وسایل آن خریداری و تهیه و نصب و راه اندازی گردد لازم است از نگهداری آن نهایت دقت و تلاش به عمل آید در جهان امروز خصوصاً در کشورهای پیش رفته صدمه دیدن تجهیزات و دستگاههای موجود در پستهای برق تحت هر عنوانی تقریبا موضوعی منسوخ و فراموش شده است .زیرا که صدمه دیدن تجهیزات و دستگاههای موجود در پستهای انتقال انرژی کلا ناشی از چندعامل بوده که ذیل به این عوامل اشاره شده است : 1-عوامل خارجی (External) :مانند برخورد صائقه به خطوط انتقال انرژی با تجهیزات موجود . 2-عوامل داخلی (I nternal) : مانند اضافه ولتاژ های ناشی از قطع و وصل مدار (Translent Dver Voltage) 3- عوامل جوی : مانند باد –باران –یخ زدگی- سرمای شدید و… 4-عوامل ناشی از بهره برداری غیراصولی : مانند عدم بازدید به موقع و اصولی از تجهیزات در حال کار, عدم توجه به عیوب و اشکالات پیش آمده و اعمال در گزارش آنها (مخصوصا در مراحل اولیه عیب) ,عدم به کارگیری مقررات و دستورالعملهای تدوین شده 5- عوامل مربوط به سرویس و نگهداری صحیح تجهیزات : مانند تاخیر در سرویس دستگاهها عدم استفاده از دستورالعملهای سازنده و…پشرفت تکنولوژی و دانش و تجربه بشری و به کار گیری حفاظت های لازم در طراحی اولیه دستگاههای برق سبب شده است که دیگر عوامل جوی و یا عوامل داخلی و خارجی نتواند موجب صدمه دیدن تجهیزات و دستگاههای موجود در دستها گردد اما عدم بهره برداری و یا سرویس نگهداری صحیح هنوز در بعضی از کشورها و در برخی از بخشهای کشور ما نیز یکی او عوامل عمده در صدمه دیدن تا هنگام تجهزات و عدم استفاده کامل از عمرمفید بسیاری از این دستگاهها (مخصوصاً تجهیزات آسیب پذیر در سوئیج پستها)باشد.
بازدیدهایی که توسط کارشناسان مختلف ازپستهای برق بعضی از کشورهای صنعتی به عمل آمده است نشانگر آن است که در اکثراین کشورها ,اپراتورهای پستها از بین افراد با تجربه که دارای شناخت کافی از تجهیزات پستها می باشند . انتخاب می شوند زیرا که آنها می توانند با دانش و تجربه خود و با به کارگیری مقررات و دستورالعملهای موجود از بسیاری از صدمات وارده به تجهیزات جلوگیری و در مواقع اضطراری با تصمیم گیری صحیح و به موقع در خروج دستگاههای معیوب از خارشی های گسترده جلوگیری نمایند.
پارامترهائی که اثر عمده ای برای انتخاب محل پست دارند عبارتند از :
1-نوع پست
در رده ولتاژی 230kv,400kv پستها به دو صورت معمولی و گازی می تواند احداث کردند که بسته به پست فضای و زمین مورد نیاز خواهد بود به علاوه مشخص شدن پست در عواملی که برای تعیین محل پست دخالت خواهند داشت تاثیر خواهد گذارد به طوریکه پستهای نوع گازی از عوامل خارجی وجوی مانند آلودگی ها جوی و حیوانات و پرندگان مصون بوده ولی پستهای روباز از عوامل خارجی تاثیر زیادی خواهند پذیرفت .
2-برآورد بار و ظرفیت پست :
ظرفیت در نظر گرفته شده برای پست با توجه به برآورد بار فعلی مرکزیت ثقل بار در برآورد فعلی (حل تراکم آن) و رشد ایمنی بار منطقه یعنی پیش بینی کوتاه مدت و پیش بینی دراز مدت صورت خواهد گرفت که تاثیر به سزایی در مساحت پست خواهد داشت .
3-تعداد فیدرها و سطوح ولتاژ:
4-جهت و محل ابتدا و انتهای خطوط انتقال نیرو :
برای سهولت ورود خروج خطوط از پست به دیگر پستها لازم است تعداد خطوط انتقال توجه به توسعه آن و هم اینطور جهت آنها مشخص باشد تا با انتخاب محل مناسب پست در ارتباط با مسیر خطوط و طول آنها انتخاب اصلح صورت گیرد .
5- وضعیت پست از نظر استقرار ساختمانهای جنبی
تعریف پست :
محل برقی فید مولد از قبیل ترانسفورماتورها ,کلیدها و غیره به منظور تبدیل یا مبادله انرژی چون لازم است که از یک طرف در نقاط مختلف (تولید , انتقال و توزیع ) ولتاوهای متفاوت داشته باشیم و از دیگر شبکه ارتباطی وجود داشته باشد .بنابراین بنابراین مراکزی که این عملیات (قطع و وصل کردن و تبدیل سطح ولتاژ را در نقاط انتخاب ) را انجام دهند ضرورت پیدا می کند . این مراکز به پستهای فشار قوی موسوم می باشند . که بستگی به سطح ولتاژ آنها طراحی و سایل و تجهیزات آنها از قبیل وسایل قطع و وصل ترانسفورماتورها , وسایل ارتباط دهنده و سیستم های حفاظتی پیجیده تر و با اهمیت تر می گردد .
انواع پستها:
الف – پستهای بالابرنده ولتاژ (بست نیروگاهی):
ب- پستهای توزیع کاهنده ولتاز :
ج- پستهای کلید زنی
پست های بالابرنده ولتاژ :
چون ولتاژ تولیدی ژنراتورها به علت محدودیتهای که در ساخت آنها وجود دارد محدود می باشد لازم است که برای انتقال قدرت الکتریکی آن را به ولتاژ بالابرد و بدین جهت از پستهای بالابرده ولتاژ استفاده می کردد .
پستهای توزیع کننده ولتاژ :
ولتاژ مورد نیاز مصرف کننندگان بنابردلایل اقتصادی در چند مرحله کاهش می یابد و به این منظور از پستهای توزیع کاهنده ولتاز استفاده می گردد .
پستهای کلید زنی :
این پستها در واقع هیجگونه تبدیل ولتاژی را انجام نمی دهند بلکه فقط وظیفه شان ارتباط خطوط شبکه به یکدیگر است .
پستها از نظر کلی و نوع تجهیزات به دو نوع تقسیم می شوند .
الف – پستهای باز (بیرونی) Outdoor
ب- پستهای بسته (داخلی) In door
انواع پستهای باز :
الف – پستهای باز
ب- پستهای هوایی
الف : پستهای باز –پستهایی هستند که هوای آزاد عایق بین فاز ها و قسمتهای برق دار بازمین می باشد و بنابراین لازم است فواصل معینی بین قسمت های برق دار برقرار گردد و علاوه بر آن ایمنی افرادی که در محوطه پست عبور می کنند بایستی فواصل مشخص و معینی بین تجهیزات و زمین در نظر گرفته شود . در این پستها تجهیزات مستقیماً در معرض عوامل جوی از قبیل برف ,باران,یخ ,آلودگی و غیره قرار می گیرد .
ب : پستهای هوایی پستهای توزیع در ولتاژ 20 KV به پایین هستند که روی پایه های سیمانی یا چوبی نصب می کردند .
پستهای بسته (GIS) :
پستهای گازی در بعضی مناطق به عللی از قبیل کمبود جا و یا آلودگی بیش از حد (مناطق ساحلی ) امکان احداث پستهای معمولی نمی باشد از پستهای گازی استفاده می شود .
لازمه کوچک شدن پستهای فشار قوی ,کوچک کردن فواصل شین ها و دستگاههای فشار قوی است و چون هوا دارای استقامت الکتریکی معینی است نمی توان فاصله شین ها را از مقادیری معین کوچکتر انتخاب کرد لذا برای عایق کردن قطعات از یکدیگر و نزدیک کردن فواصل شین ها به یکدیکر از عنصر دیگری غیر از هوا که دارای استقامت الکتریکی در حدود 3 برابر هوا است و اولین مرتبه در کلیدهای گازی sf6 از آن استفاده گردید پستهای فشار قوی کپسولی از سال 1967 به تدریج در شهرهای بزرک و مناطق بر جمعیت به خصوص در اروپا نصب و با اطمینان کامل مورد بهره برداری قرار گر فت .
دسته بندی | گزارش کارآموزی و کارورزی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 577 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 83 |
فهرست
نکاتی مهم در مورد جوشکاری الکتروفیوژن ...... 4
اصول کلی انبارداری، نگهداری، حمل و نقل اجناس پلی اتیلن 17
بازرسی و کیفیت جوشکاری ..................... 27
طریقة تعمیر و جمعآوری علمکهای پلی اتیلن..... 37
نحوه تعمیرات شبکههای پلی اتیلن.............. 45
معرفی دستگاه P2000 ......................... 72
نکاتی مهم در مورد جوشکاری الکتروفیوژن
«نکاتی مهم در مورد جوشکاری الکتروفیوژن»
متن ارائه شده ذیل در ارتباط با مبحث جوشکاری الکتروفیوژن میباشد که با تکیه بر مشکلات حادث در کارگاههای مختلف و بحث و بررسی پیرامون آنها با کارشناسان داخلی و خارجی نوشته شده است. بنابراین اکیداً توصیه میشود نتایج و مبانی ارائه شده به طور جدی به کار گرفته شود تا قادر باشیم حتی المقدر از هر گونه خلل و نقائص بعدی پیشگیریی کرده باشیم.
بر اساس شواهد موجود و نمونههای ارسالی به آزمایشگاه ری و مشکلات عنوان شده از طرف مناطق در تعداد قابل توجهی از جوشهای الکتروفیوژن مواد مذاب به صورت غیرطبیعی از نشانگرهای جوین (WELD INDICATOR) خارج شده و موجب بروز نگرانی راجع به کیفیت جوش گردیده است. خروج غیرطبیعی مواد مذاب غالباً به صور ذیل بوده است:
- از هر دو نشانگر جوش مواد مذاب با حجم زیاد بیشتر از حالت معمول خارج شدهاند.
- از یکی از نشانگرهای جوش مواد مذاب با حجم زیاد و بیشتر از حالت معمول خارج شده و از نشانگر جوش دیگر مواد مذاب کمتر از حالت طبیعی خارج شده، یا اصلاً خارج نشود.
- از هر دو نشانگر جوش در حد تقریباً طبیعی مواد مذاب خارج شدهاند وی با هم متفاوت بوده کاملا متقارن نباشند.
در پی بررسی ، تجزیه و تحلیل موارد فوق نتایج ذیل حاصل گردیده که قابل عنایت و لازم الاجرا است:
الف- انجام عملیات جوشکاری الکتروفیوژن مستلزم رعایت دقیق شرایط آب و هوا و به خصوص دمای محیط میباشد و آگاهی از این نکته حائز اهمیت است که بویژه دمای بالای محیط میتواند اثرات تخریبی در کیفیت جوش الکتروفیوژن ایجاد نماید چرا که اصولاً در این نوع جوشکاری. از طریق انرژی الکتریکی ایجاد شده در سیم پیچ حرارتی، مقدار گرمای لازم برای ذوب سطوح مورد جوشکاری بوجود میآید و معمولاً مقدار انرژی الکتریکی محاسبه شده مبتنی بر یک دمای متعادل و معمولی محیط میباشد و طبعاً در صورتیکه دمای محیط و به تبع آن دمای قطعات مورد جوشکاری بیش از حد معمول باشد مقدار انرژی محاسبه شدة قبلی بیشتر از نیاز میباشد و قادر به ذوب مقدار جرم بیشتری از پلی اتیلن بوده و نهایتاً مواد مذاب بیشتری از نشانگرهای جوش خارج خواهد شد. بنابراین لازم است در شرایطی که دمای محیط بالا بوده و هوا بیش از حد گرم میباشد انرژی الکتریکی اولیه را کاهش داده و به میزان صحیحی تعدیل شود. چون انرژی الکتریکی مربوطه تابع قانون ژول میباشد و از سه کمیت زمان (t) و جریان (I) و مقاومت (R) فقط کمیت زمان (t) در اختیار جوشکار میباشد و کمیتهای جریان (I) و مقاومت (R) از پیش تعیین شده است و مربوط به دستگاه جوشکاری و نوع اتصال است، و مشخصاً میزان کاهش زمان t متأثر از دمای محیط میباشد.
طبق نظر شرکت WAVIN محدودة قابل قبول دمای محیط برای جوشکاری الکتروفیوژن از تا است.
البته این محدوده در ارتباط با اتصالات ساخته شده توسط همین شرکت مطرح است لذا در مواقعی که جوشکاری الکتروفیوژن با استفاده از تولیدات این شرکت صورت میپذیرد محدودة دمایی مزبور کاملاً قابل رعایت است. شرکت نامبرده اعتقاد دارد در صورتیکه دمای محیط متجاوز از بشود لازم است به ازای هر درجه سانتیگراد افزایش دما، نیم درصد زمان جوشکاری (FUSION TIME) کاهش یابد یا به عبارت دیگر به ازای هر 10 درجه سانتیگراد افزایش دمای محیط نسبت به حد تعیین شده، 5 درصد (5%) زمان جوشکاری (FUSION TIME) کم شود. به عنوان مثال در صورتیکه مدت زمان جوشکاری در یک اتصال (FUSION TIME) در حد زمان 100 S ذکر شده باشد و دمای محیط باشد بر اساس محاسبه ذیل زمان جوشکاری ده درصد تقلیل می یابد و نتیجتاً 90 S خواهد شد.
افزایش دمای محیط نسبت به حد قابل قبول
تقلیل زمان جوشکاری
درصد زمان جوشکاری
زمان جوشکاری جدید
البته فرمول فوق اختصاصاً مربوط به اتصالات شرکت WAVIN میباشد اما به صورت تقریبی در سایر اتصالات الکتروفیوژن نیز قابل استفاده است. لازم بذکر است این رابطه در شرایط دمای سرد محیط (کمتر از ) قابل تعمیم نیست و در چنین شرایطی بایستی با استفاده از چادر مناسب سعی شود که دمای محیط و قطعات مورد جوشکاری در محدوده قابل قبول دمایی قرار نگیرد. در همین ارتباط لازم بذکر است که اصولاً جوشکاری الکتروفیوژن بایستی در شرایط آب و هوایی نامناسب همچون باران، برف، طوفان، بادهای تند و غبار با استفاده از چادر مناسب صورت گیرد.
ب- یکی دیگر از عوامل خروج مواد مذاب بطور غیرطبیعی از نشانگرهای جوش، موضوع فاصلة موجود بین لوله و اتصال الکتروفیوژن است (در زمانیکه لوله در داخل اتصال فرورفته است). در بعضی از موارد قطر خارجی لوله بیشتر از حد معمول است و حتی پس از تراشیدن (به منظور برطرف کردن لایة اکسید) به خوی در داخل اتصال فرو نمی رود و پس از فرو رفتن در درون اتصال فاصلة بسیار کمی (کمتر از حد معمول) بین خود و اتصال فرو نمی رود و پس از فرو رفتن در درون اتصال فاصلة بسیار کمی (کمتر از حد معمول) بین خود و اتصال باقی می گذارد که قهراً در چنین شرایطی و در حین جوشکاری چون فضای کمتری بین لوله و اتصال وجود دارد مواد مذاب بیشتر از حد معمول از نشانگرهای جوش بیرون می زند. برای رفع این مسئله لازم است قطر خارجی لوله را با تراشیدن بیشتر،؟ به حد مناسب برسانیم بطوریکه لوله بدون مشکل وارد اتصال شود. البته دقت لازم بایستی اعمال شود که تراشیدن بیشتر از حد معمول عمل نشود چون در این صورت اولاً لوله در درون اتصال لق میزند و ثانیاً فاصله زیاد بین لوله و اتصال نیز غیر منطقی و نامناسب است و احتمالاً منجر به بیرون زدن مقدار کم مواد مذاب یا اصلاً برون نزدن مواد مذاب از نشانگرهای جوش میشود. بهر حال ملاک عملی در این موضوع این نکته میباشد که لوله بدون مشکل وارد اتصال شود و ضمناً در درون اتصال لق نزند.
ج- گاهی اوقات لوله در اثر اینکه تحت تأثیر تابش نور مستقیم و یا گرما قرار گیرد دچار انبساط محیطی میشود و طبعاً با توجه به ضریب انبساط حرارتی بالای پلی اتیلن قطر خارجی آن بیشتر از حد معمول خواهد شد. در چنین مواردی نیز احتمالاً مشکل اشاره شده در بند (ب) بوجود خواهد آمد و لوله به سختی در درون اتصال وارد می شود و به همین سبب پیشنهاد میشود پس از برگشت لوله به دمای عادی و نتیجتاً انقباض محیطی لوله، عمل جوشکاری انجام شود.
د- در بعضی از مواقع لوله به صورت غیریکنواخت و نامناسب در درون اتصال داخل میشود. بطوریکه بخشی از سیم پیچ درون اتصال را تحت فشار قرار میدهد. تحت فشار قرار گرفتن سیم پیچ تا زمانیکه انرژی حرارتی اعمال نشده است مشکلی را ایجاد نمیکند اما پس از اعمال حرارت و ذوب مطرح جوشکاری، به چسبیدن تعدادی از حلقه های سیم پیچ به یکدیگر خواهد شد چرا که پلی اتیلن اطراف پیچ پس از ذوب قادر به نگهداری و حفظ سیم پیچ نمیباشد و به مجرد ذوب شدن محیط اطراف سیم پیچ، حلقه های آن در صورتیکه تحت فشار باشند متراکم شده و بهم میچسبند و این موضوع در کیفیت جوشکاری اثر منفی و مخرب دارد.
عارضه ظاهری در این وضع بدین ترتیب است که مواد مذاب بیشتر از حد معمول در یکی از نشانگرهای جوش بیرون میزند و در نشانگر جوش دیگر مواد مذاب کمتر از حد معمول خارج میشود علت را بدین ترتیب میتوان توجیه نمود که اصولاً سیم پیچ در حالت طبیعی دارای مقاومت مشخصی میباشند. حال فرض می کنیم در اثر تنش نامناسب از طرف لوله، تعداد قابل توجهی از حلقههای سیم پیچی در حین جوشکاری بهم چسبند. به تبع این موضع مقاومت کل سیم پیچ کم خواهد شد و چون ولتاژ اعمال شده به سیم پیچ از طریق دستگاه جوشکاری ثابت است بنابراین جریان موجود در سیم پیچ به همان نسبت زیاد میشود و به دنبال آن به لحاظ توان دوم جریان انرژی حرارتی ایجاد شده نیز بطور قابل ملاحظه افزایش خواهد یافت. ضمن اینکه این مقدار انرژی حرارتی افزایش یافته در بخشی از اتصال که دارای سیم پیچ طبیعی و غیر چسبیده است خود را نشان می دهد و در آن قسمت از اتصال که دارای سیم پیچ بهم چسبیدهاند بدلیل عبور جریان از یک مسیر مستقیم و کوتاه (ناشی از تماس حلقههای سیم پیچ) اثری ندارد و احتمالاً حرارتی تولید نمیکند. لذا میتوانیم این نتیجة کلی را بیان کنیم که معمولاً در چنین شرایطی اولاً انرژی حرارتی کلی بیشتر میشود و ثانیاً کل انرژی حرارتی بیشتر شده فقط در بخش سالم سیم پیچ خلاصه میشود و از اینرو در همان قسمت مواد مذاب بیشتر از نشانگر جوش تراوش کرده و در بخش متراکم و چسبیدة سیم پیچ مواد مذاب کمتر و یا اصلاً تراوش نمی نماید.
البته این حالت را می توان به سادگی تشخیص داد و روش تشخیص به این صورت است که با اهم متر مقاومت سیم پیچ درون اتصال را پس از جوشکاری اندازهگیری میگیریم و با مقاومت سیم پیچ درون یک اتصال سالم مقایسه میکنیم. در صورتیکه مقاومت سیم پیچ درون اتصال جوش شده کمتر از سیم پیچ اتصال سالم باشد تشخیص صحیح میباشد . لازم بذکر است اگر اختلاف در مقاومت اندازهگرفته شده در حدود %5 باشد قابل اغماض است و در صورتیکه اختلاف بیشتر از %5 باشد قابل ملاحظه و توجه است.
به منظور پیشگیری از چنین مواردی و بدلیل رعایت اصول اولیه و زیربنای در جوشکاری الکتروفیوژن استفاده از گیرههای مخصوص جوشکاری (CLAMPS) مؤکداً توصیه میشود و قابل توجه است که نه تنها گیرههای مخصوص جوشکاری ممانعت از بروز چنین مشکلاتی مینماید و به لوله کمک میکند که به طور مناسب و بدون اعمال تنشهای نامناسب وارد اتصال گردد بلکه در خاصیت بارز دیگر به شرح ذیل نیز به همراه دارد:
1- کاربرد گیرههای مناسب در حین جوشکاری الکترویوژن همشرازی اجزاء جوش را تضمین مینماید و آنها را در یک راستا حفظ میکند و بنابراین بدلیل ایجاد توازن، از بوجود آوردن تنشهای ناشی از انقباض و انبساط در حین جوشکاری و سرد شدن جلوگیری بعمل میآورد.
2- استفاده از گیرههای مخصوص موجب می شود اجزاء جوش در طول مدت جوشکاری و سرد شدن کاملاً ثابت و بی حرکت بمانند و بدین لحاظ فرصت کافی به مواد مذاب داده میشود تا در جایگاه خود مجدداً سخت و سفت شوند.
با توجه به حساسیت کاربرد گیرههای مخصوص جوشکاری به وضوح روشن است که اقدام به جوشکاری الکتروفیوژن در هر سایر بدون استفاده از گیره کاملاً مردود و غیراصولی است و بکار گرفتن این وسیله از واجبات محرز و محترم است. متأسفانه در بعضی از موارد دیده شده است که جوشکاری بدون استفاده از گیره صورت گرفته است و جوشکار متصور است که چون ظاهراً نقص و عیبی ملاحظه نمیشود پس جوش عاری از اشکال است لکن چنین تصورات خام، همیشه تبعات سوء و فجایع بزرگی در پی داشته است.
هـ - یکی از نکات مهم در جوشکاری الکتروفیوژن رعایت زمان سد شدن (COOLING TIME) می باشد و عدم رعایت این مهم، یقیناً کیفیت جوش را تحت الشعاع قرار داده و مخدوش مینمایند. معمولاً مدت زمان سرد شدن (COOLING TIME) متناسب با نوع تنش و نیروی وارده به محل جوشکاری است و نمیتوان در تمام موارد (انواع تنشها و نیروها) صرفاً به یک زمان ثابت (COOLING TIME) اکتفاء نمود بلکه حسب نوع و مقدار تنش و نیروی وارده ، زمان سرد شدن را می توان تعیین کرد.
همواره روی اتصالات الکتروفیوژن همانطوریکه مدت زمان جوشکاری ذکر میشود مدت زمان سرد شدن نیز (COOLING TIME) معین میشود و این مدت ذکر شده وی اتصال فقط برای به آرامی بیرون درآوردن اجزاء جوش از گیره (CLAMP) معین میشود و این مدت ذکر شده روی اتصال فقط برای به آرامی بیرون درآوردن اجزاء جوش از گیره (CLAMP) کافی است و در صورتی که قرار باشد از گیره بیرون درآورده شود و جابجا و منتقل شود و تحت تنش های دیگر قرار بگیرد لزوماً طول مدت سرد شدن تا قبل از جابحائی، حمل و نقل و اعمال نیروهای وارده بایستی افزایش بیابد.
بنابراین اگر قرار باشد فقط قصد آزاد کردن گیره ( به منظور انجام جوش بعدی) را داشته باشیم و هیچگونه تنش و نیرویی به اجزاء جوش وارد نشود حداقل لازم است مدت زمان سرد شدن قید شده روی اتصال را رعایت کنیم و در غیر اینصورت فراخور انواع و مقدار تنش و نیروی اعمالی، زمان سرد شدن (COOLING TIME) بر طبق جدول صفحه بعد تغییر میکند:
مثلاً اگر قرار باشد محل جوشکاری را تحت آزمایش فشار (90 Psig= 6 bar) قرار دهیم باستی حداقل 2 ساعت از پایان زمان جوشکاری (FUSION TIME) بگذارد و بعد از آن آزمایش نشتی را شروع کرده و فشار کرده و فشار 90 psig را اعمال کنیم.
حداقل زمان سرد شدن |
بارگذاری فشار |
نوع کاربرد و بارگذاری |
20 min |
|
کشش طولی یا تراکم، پیچیدن، انشعاب گیری از خط بدون فشار |
20 min 1 hr 2hr |
حداکثر 0.1 bar 0.1 تا 5 bar بیش از 5 bar |
تست یا فشار گاری، انشعاب گیری از خط تحت فشار |
و- یکی از اصول اساسی و مهم در جوشکاری الکتروفیوژن رعایت تمیزی و پرهیز از هر گونه آلودگی (رطوبت ، چربی، خاک و . . . ) در محل و سطوح جوشکاری است و به همین دلیل سازندگان اتصالات الکتروفیوژن عموماً اتصالات را در کیسة پلاستیکی سربسته قرار داده و این کیسة پلاستیکی بطور منفرد و یا با چند کیسة پلاستیکی دیگر در یک کارتن مقوایی ( که مانع از ورد نور میباشد) قرار میگیرد. پرواضح است حکم استفاده از کیسههای پلاستیکی، آلوده نشدن سطح داخلی اتصال میباشد و تا مادامیکه به منظور جوشکاری، لوله در داخل اتصال وارد نشده است نبایستی اتصال از درون کیسة پلاستیکی در بیاید. چرا که امکان آلوده شدن سطح داخلی آن حتی با دست جوشکار وجود دارد. در همین راستا دلیل نگهداری کیسه پلاستیکی حاوی اتصال در داخل کارتن یا جعبه (مانع عبور نور) نی ممانعت از تأثیرات مخرب و منفی اشعة ماورابنفش موجود در نور، اجناس پلی اتیلنی است و لذا با قرار دادن اتصالات (موجود در کیسة پلاستیکی) درون کارتن مانع از برخورد نور به آنها میشوند. از اینرو اتصالات الکتروفیوژن همواره بایستی در درون مقوا یا جعبه باقی بماند تا اینکه قرار شود مورد استفاده قرار گیرد و هنگام استفاده که اجباراً از کار تن بیرون آورده میشود لزومی ندارد از کیسة پلاستیکی درآید تا اینکه کلیه مقدمات جوشکاری صورت گرفته و هنگام فرو رفتن لوله در درون اتصال را بدون اینکه دست با سطح داخلی آن تماس پیدا کند از داخل کیسه پلاستیکی بیرون میآوردیم و اگر احیاناً در حین خارج کردن اتصال از درون کیسة پلاستیکی درآید تا اینکه کلیه مقدمات جوشکاری صورت گرفته و هنگام فرورفتن لوله در درون اتصال اجباراً اتصال را بدون اینکه دست با سطح داخلی آن تماس پیدا کند از داخل کیسه پلاستیکی بیرون میآوردیم و اگر احیاناً در حین خارج کردن اتصال از درون کیسة پلاستیکی بطور ناخواسته دست با سطح داخلی اتصال تماس پیدا کند لازم است با دستمال پنبه ای (جنس طبیعی) آغشته به حلال مجاز (متیلن کلراید، استن، الکل سفید و . . . ) سطح داخلی را تمیز کنیم.
در پایان خلای از لطف نیست که از تجارب کلیة شرکتهای معظم پلی اتیلن، گوشهای مربوط به بحث ارائه شده به عنوان حسن ختام آورده شود. از تحقیقات بعمل آمده توسط متخصصین و شرکتهای دست اندر کار اینگونه بر می آید که اکثر مشکلات در جوشکاری الکتروفیوژن معمولاً زمانی رخ میدهد که جوشکاری قرار است در اوضاع سخت و دشوار صورت گیرد مثل: کانالهای عمیق، کانالهای خیس، tie- ins ، جوشکاری لولههای بصورت کلاف (Coil) و . . . معمولاً در چنین شرایطی آلودگی و بروز عوامل مشکل آفرین محتمل است.
بر اساس همین تحقیقات ثابت شده است دلایل اصلی و مؤثر در شکل گرفتن جوشهای سست و نادرست عبارت از موارد و عوامل ذی است:
1- آلودگی
2- تراشیدن نامناسب و ناکافی لوله
3- عدم استفاده از CLAMPS
4- نفوذ کم یا زیاد لوله در اتصال
5- عدم استفاده از تجهیزات ویژه جوش لولههای کلافی (COIL)
و لذا ر پایة تجارب و شواهد کلی میتوان اینگونه استنتاج نمود که در جوشکاری الکتروفیوژن با وجودی که دستور العمل بسیار ساده و روشن است لکن بیدقتی و عدم تبعیت از نکات ابتدائی و آسان جوشکاری میتواند کیفیت کلی جوش را تحت تأثیر قرار داده و آنرا ضایع نماید. از اینرو ضروری است کلیه دستورالعملها (ولو به ظاهر ساده و بی اهمیت) را دقیقاً اجراء نمائیم تا به سهولت به کیفیت بالای جوشکاری الکتروفیوژن دست یابیم.
انبارداری، نگهداری، حمل و نقل اجناس پلی اتیلن
اصول کلی انبارداری، نگهداری، حمل و نقل اجناس پلی اتیلن
مقدمه
با توجه به اینکه اجناس پلی اتیلن هم از نظر مواد اولیه و هم از نظر نحوة تولید، با اجناس فلزی کاملاً متمایز میباشند و رعایت نکات ویژهای را به خود اختصاص میدهند. لذا در موارد حساس «انبارداری، نگهداری، حمل و نقل» لازم است دستورالعملهای مربوطه کاملاً مورد توجه قرار گرفته و دقیقاً مراعات گردند قابل عنایت آنکه تاهل و اغماض در این مهم یقیناً تأثیرات مخرب و نامطلوبی در کیفیت نهایی و کاربردی اقلام پلی اتیلنی داشته و بالطبع عدم رعایت موارد مربوطه حتی منجر به غیر قابل استفاده بوده اجناس می شود و همواره بایستی به این مسئله توجه شود که بکارگیری این اجناس مشروط به اجرای دقیق تمامی دستورالعملهای «انبارداری. نگهداری، حمل و نقل» خواهد بود.
انبارداری اجناس پلی اتیلن
شرایط انبارداری اجناس پلی اتیلنی تابع نکات ویژهای است که اهم آنها بشرح ذیل است:
1- اجناس پلی اتیلن بایستی در انبارهای سرپوشیده و محصور نگهداری شوند بطوریکه در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار نگیرند.
2- لولههای پلی اتیلنی باید روی سطوح صاف و عاری از هر گونه اجزاء تیز، سنگ و یا برآمدگیهایی که باعث تغییر شکل و یا صدمه به آنها شوند، انبار شوند. لولههای پلی اتیلنی باید بگونهای انبار شوند که در معرض صدمات ناشی از فشرده شدن، له شدن، شکاف برداشتن و سوراخ شدن قرار نگیرند.
3- دقت داشته باشید که از تماس هر گونه فرآورده شیمیایی تأثیر گذار بر مواد پلی اتیلن مانند هیدورکربنها و غیره باید پرهیز شود.
4- بطور کلی بسیاری از تولید کنندگان قبل از حمل لولههای پلی اتیلنی آنها را در فضای باز کارخانه انبار میکنند. زمان در معرض قرار گرفتن لولهها در برابر نور و حرارت را میتوان با استفاده از تاریخ تولید لوله و ترتیب زمان تولید شدن آنها کنترل و به حداقل میزان رسانید. بدین صورت که لولههایی را که از لحاظ زمانی جلوتر تولید شدهاند زودتر نصب نمائیم.
لوله های پلی اتیلنی که بیش از مدت زمان توصیه شده در فضای باز انبار شده باشند فقط در صورتی میتوانند مورد استفاده قرار بگیرند که حتماً قبل از نصب مطابق با مشخصات فنی ارائه شده آزمایش شده باشند. توصیه میشود که همان اصل اولویت زمانی در استفاده از لولهها، در مورد اتصالات نیز رعایت شود.
5- انباشته کردن لولهها
1-5- انباشته کردن لولههای شاخهای:
- پایههای که زیر لوله های پلی اتیلنی گذاشته میشوند بایستی «چوبی» یا از «هر جنس دیگری منتها با پوش نمدی» باشند.
- پایهها باید هر یک حداقل به عرض 10 سانتیمتر و به فاصلة مساوی و حداکثر یک متر از یکدیگر قرار داده شوند.
- دو سطر لولة شاخهای بیرون آمده از آخرین پایهها نبایستی بیشتر از 10 سانتیمتر شود.
- اندازه دقیق ارتفاع انباشتن لولههای مستقیم پلی اتیلنی بستگی به عوامل زیادی دارد.
- اندازه دقیق ارتفاع انباشتن لولههای مستقیم پلی اتیلنی بستگی به عوامل زیادی دارد.
از جمله: مادةاولیه، سایز لوله، ضخامت لوله و درجه حرارت محیط خارجی که لوله در آنجا نگهداری میشود. هیچگاه نباید فشار ناشی از وزن لولهها باعث تغییر شکل آنها بشود . بایستی حتماً توصیههای انباشته کردن لولهها که از طرف شرکت سازنده ارائه میشود اجراءگردد.
- در صورتیکه هیچگونه توصیة مشخصی از طرف شرکتهای سازنده نسبت به حداکثر ارتفاع رویهم چینی لوله وجود نداشت، حداکثر ارتفاع مزبور یک متر است.
- در شرایطی که بمنظور استفاده حداکثر از فضا. لولههای پلی اتیلن در داخل چهارچوبهای محافظ (طبق شل ذیل) نگهداری شوند لازم است در طبقه که لولههای PE مستقیماً رویهم قرار میگیرند ارتفاع یک متر رعایت شود.
-
لازم است در پوشش لوله های پلی اتیلن تا زمان مصرف در محل خود باقی بماند.
2-5- انباشته کردن لولههای حلقهای و استوانهای:
لولههای پلی اتیلنی میتوانند هم بصورت کلاف، حلقه ای و یا استوانهای بستهبندی شوند.
- بطور کلی لولههای حلقهای (کلافی) بایستی از طرف مسطح آن روی تختههای چوبی با سطح صاف و عاری از اشیاء نوک تیز نگهداری شوند.
- اندازة دقیق ارتفاع انباشتن لولههای حلقوی پلی اتیلنی بستگی به عوامل زیادی دارد.
از جمله: مادة اولیه، سایز لوله، ضخامت لوله و درجه حرارت محیط خارجی که لوله در آنجا نگهداری میشود. هیچگاه نباید فشار ناشی از وزن لولهها باعث تغییر شکل آنها بشود. بایستی حتماً توصیهی انباشته کردن لولهها از طرف شرکت سازنده ارائه میشود، اجراء گردد. در صورتیکه هیچگونه توصیة مشخص از طرف شرکهای شانزده نسبت به حداکثر ارتفاع رویهم چنین لوله وجود نداشته ، حداکثر ارتفاع مزبور یک متر است.
- باید دقت شود که از روی هم چینی کلافها بصورت نامنظم. اجتناب شود و از تمرکز فشار و تماسهای موضعی در حین چیدن کلافها پرهیز شود.
- باید در وسط لوله ها توسط در پوشهای مربوطه ، قبل از مصرف و حتی ، پس از مصرف بخشی از لوله همواره پوشیده باشد.
- در صورتیکه قرار است لولهها و اتصالات در فضای بازنگهداری شود باید در مورد حداکثر زمان مجاز انبار کردن و ماگزیمم حد مجاز دمای محیط، با سازنده یا منابع معتبر و رسمی مشاوره نمود. پوشاندن لولههای پلی اتیلن جهت محافظت نمودن آنها در برابر اشعه ماوراء بنفش نور خورشید ممکن است در بعضی مواقع موجب ازدیاد دما شده که نهایتاً باعث صدمه به عملیات اجرائی لوله میشود. بنابراین در صورت استفاده از پوشش بمنظور محافظت اقلام PE در مقابل نور خورشید بایستی بگونهای عمل کنیم که ازدیاد دما مشکل جدیدی ایجاد نکند. در صورت انبار کردن لوله در فضای باز باید جمع مدت زمان مجاز انبارداری با توجه به تاریخ تولید لوله که از طرف تولید کننده درج شده است تعیین شود. با استفاده از این تاریخ، تولید کننده مدت زمان مجاز دریافت نور یا حرارت در طی انبار کردن را مشخص نموده است.
توصیه شده است که لوله و اتصالات پلی اتیلنی نباید بیش از سال در فضای باز انبار شود.
- حداقل قطر در لوله های کلاف حلقوی و استوانهای در سایزهای مختلف (20) بربر قطر لوله (20 D) میباشد.
6- نگهداری اتصالات و شیرآلات
- اتصالات پلی اتیلینی میبایستی تا زمان استفاده در کارتن مربوطه و کیسههای پلاستیکی اولیه، در انبار نگهداری شود.
- درپوش شیرهای پلی اتیلن تا زمان مصرف بایستی در جای خود باقی بماند.
- اتصالات پلی اتیلین در کارتنهای مربوطه ترجیحاً در قفسهها چیده و نگهداری شود.
در صورت چیده شدن روی زمین بایستی ارتفاعه جعبهها تا حدی باشند که به هیچ وجه به اتصالات زیرین آسیبی وارد نشود.
جابجایی اجناس پلی اتیلین
- باید از انداختن و کشیدن لوله بر روی زمین اجتناب ورزید. اگر از ابزار و تجهیزات جهت جابجایی استفاده نمیشود باید از روشهایی که باعث صدمه و یا آسیب رساندن به لوله و یا اتصالات نمیشود استفاده نمود.
- در هوای سرد به علت انعطاف پذیری لولهها، جابجایی آنها نیازمند دقت و مراقبت بیشتری است.
- جابجایی لوله های مستقیم پلی اتیلنی در صورتی که بستهبندی اولیه داشته باشد لزوماً با همان بسته بندی انجام شود و در صورتیکه بحالت شاخههای مجزا باشد بمنظور به حداقل رسانیدن صدمات وارده با احتیاط کامل جابجا شود.
- با در نظر گرفتن وزن کلافها باید جابجایی آنها بوسیله تجهیزات ماشینی صورت بگیرد.
توصیه میشود که از تریلیهای مخصوص استفاده شود که این جابجایی را سادهتر و ایمنتر انجام میدهد.
قبل از نصب لولههای پلی اتیلنی در داخل کانال و یا در کنار کانال اطمینان حاصل کنید که کلاف استوانهای در جای صحیح قرار داده شده باشد و در هنگام باز کردن لوله، محور چرخ استوانه ثابت باشد.
در خلال باز کردن لولة حلقوی توجه ویژهای بایستی اعمال گردد تا در اثر باز شدن ناگهانی لوله (بعلت حالت فنری صدمهای به اپراتور وارد نگردد بدیهی است در دماهای پائین این موضوع دارای حساسیت بیشتری است .
هنگام باز کردن لوله به سرعت چرخش محور توجه داشته باشید تا لولة پلی اتیلن صدمه نبیند.
اگر لولة پلی اتیلن قبلاً باز شده باشد و بخواهیم لوله را برش بزنیم و محل برش نزدیک محل خم لوله باشد به ویژه اینکه درجه حرارت محیط نیز پائین باشد در اینصورت مراقبت ویژهتای جهت این امر لازم است.
حمل و نقل
در هنگام حمل لولههای شاخهای پلی اتیلنی باید از وسایل نقلیة باربری که سطح صاف و داری دیواره اطراف باشند، استفاده نمود. کف و دیوارةکامیون باید عاری از هر گونه میخ و یا برآمدی باشد لولههای پلی اتیلنی باید بطور یکنواخت و در طول خود بر روی کف کامیون خوابانیده شوند.
- در زمان حمل و نقل، لولههای پلی ایتلینی به گونهای بسته شوند که حرکت بین لوله و نگاهدارندههای لوله بله حداقل مقدار برسد. لازم به ذکر است استفاده از (تکنیکهای) روشهای جابجائی ضعیف باعث آسیبهائی از قبیل ایجاد شیار، خراشیدگی، بریدگی یا سوراخ شدن میشود.
- حداکثر مقدار بیرون ماندن لوله های پلی اتیلنی شاخهایی از انتهای کامیون 90 سانتیمتر بوده و در این حلت بایستی در مورد صدمات ناشی از لبة تیز انتهای کامیون به لوله، تمهیدات لازم بعمل آید.
- در جابجایی لوله های مستقیم و منفرد لازم است توجه شود که لوله در سه یا چهار نقطه تکیهگاه داشته باشد.
- قرار دادن لولههای شاخهایی با سایزهای مختلف در کامیون در کنار و داخل هم مجاز نمیباشد.
- قرار دادن اشیاء و اجناس دیگر بر روی لولهها و اتصالات در حین حمل و نقل مجاز نمیباشد.
- لولههای حلقه شده با قطر خارجی کمتر یا مساوی 63 میلیمتر را میتوان روی بستر مناسب قرارداد. لولههای حلقهای بایستی روی بستر پوشالی با بستر پوشالی با بستر مناسب دیگر بطور محکم بسته شوند که این بسترها نیز بنوبه خود از قبل به کامیون ثابت و محکم وصل شدهاند. لولههای با قطر خارجی بزرگتر از 3 میلیمتر باید بصورت جداگانه قرار داده شوند.
- بایستی در خلال بارگیری و حمل و نقل، امکانات ویژهای جهت مهار کردن هر کلاف حلقه ای وجود داشته باشد.
- کلاف استوانهای میبایست بطور بسیار محکمی به وسیلة نقلیه بسته شود. ارتفاع بالاترین قسمت کلاف استوانهای در زمانی که روی کف کامیون قرار میگیرد میبایست در مقایسه با ارتفاع پلها، تونلها و یا سایر موانعی که ممکن است طی مسیر در بالا سر کامیون قرار گیرد، در نظر گرفته شود. ضمناً وسیلة نقلیه با توجه به عرض مسیر جاده باید مورد توجه قرار داشته باشد.
دسته بندی | گزارش کارآموزی و کارورزی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 32 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 47 |
شرکت نقوسان در سال 1374 با هدف تولید و توزیع ملزومات مخابراتی تشکیل شده و در ابتدا به تولید لوازم جانبی تلفن مشغول بوده و در سالهای بعد با تجهیز کارگاههای قالبسازی و تولید گوشی تلفن روی آورده و هماکنون علاوه بر لوازم جانبی تلفن به تولید چند نوع گوشی تلفن روی آورده و در طی سالهای اخیر با تجهیز واحد طراحی و ساخت و مونتاژ پیشرفتهای نسبتاً قابل قبولی در زمینه تجهیزات مخابراتی دست یافته است.
یکی از رموز موفقیت شرکت مذکور استفاده از کارشناسان متخصص در زمینههای مخابرات، الکترونیک و مکانیک در واحدهای مختلف این شرکت میباشد که باتوجه به این موضوع این شرکت توانسته است در عرصهی رقابت با محصولات خارجی موجود در بازار گامهای مفیدی بردارد و محصولات شرکت در بازار از فروش قابل قبولی برخوردار شود.
فهرست مطالب
اندازهگیری
کولیس
تقسیمات ورنیه کولیس با دقت 1/0 میلیمتر
تقسیمات ورنیه با دقت 05/0 میلیمتر
تقسیم بندی ورنیه کولیس با دقت 02/0 میلیمتر
کولیس اینچی با 1000/1 اینچ
روش خواندن کولیس
روش کار با کولیس از زبان یکی از مهندسین
کولیس ساعتی
کولیس دیجیتالی
میکروخارجی
دقت میکرومتر
خواندن میکرومتر
میکرومتر خارجی دیجیتالی
میکرومتر پیچ
میکرومتر چرخ دنده
میکرومتر با فک ثابت سرکروی
میکرومتر فک پهن
میکرومتر با فک ثابت سرکروی
میکرومتر فک پهن
میکرومتر داخلی
میکرومتر کنترل کنترل مهره
میکرومتر چرخ دنده داخلی
میکرومتر شیار داخلی
میکرومتر عمقسنج
فرمانها
اندازهگیری خطی
روش اندازهگیری Dimlinegt و اندازهگذاری اصلی
روش اندازهگذاریها
در قسمت طراحی سه نفر مهندس مکانیک و یک نفر کاردان فنی مکانیک مشغول به کار هستند که کار هر چهار نفر ترسیم نقشههای صنعتی است . بیشتر کار این قسمت را کشیدن نقشه از قطعات و قسمتهای فرسوده ویا از بین رفته تشکیل میدهد بنابراین برای آنکه ما بتوانیم با استفاده از قطعات شکسته شده یا فرسوده شده نقشه ای تهیه کنیم و ان را به قسمت ریختهگری و یا ماشینکاری برای ساخت ارائه کنیم ییاز به اندازههای دقیق جسم ، تلرانس حاکی بر جسم ، نوع انطباق، نوع استانداردی که ممکن است جسم داشته باشد، صافی سطح و موارد دیگر داریم.
البته نوع انطباق وصافی سطح و تلرانس را با استفاده از تجربه کافی و کتابهای دردسترس میتوان برای یک جسم بیان نمود.
ولی اندازه گرفتن صحیح و کشیدن صحیح یک نقشه بیش از موارد فوق نیاز به وقت دقت دارد , پس در مورد نحوه نقشهکشی و اندازهگیری سعی میکنیم توضیحات دقیقی را ارئه کنیم.
اندازهگیری:
بشر از همان ابتدای دوران زندگی خود به این نیاز مهم برای بهتر ادامه دادن به زندگی نیاز داشت برای دوختن لباس , ساختن پل به منظور آمدو رفت, داشتن یک سر پناه مناسب و هزاران مورد دیگر پس فکر انسان را از همان اول مشغول راهی برای پیدا کردن چگونگی اندازه گیری و ساخت ابزارهای اندازه گیری کرد. و امروزه با پیشرفت سریع علم ما احساس نیاز بیشتری به این امر پیدا میکنیم و در هر جایی از محیط پیرامون ما صحبت از اندازه و واحدهای آن میباشد. دو سیستم اندازهگیری در جهان متداول میباشد
1- سیستممتریک که سیستم رسمی میباشد و ایران نیز از ان تبعیت میکندسیستم اینچی که اغلب کشورهای انگلیسی زبان از آن استفاده میکنند نکته دیگر آنکه برای تعیین نوع وسیله اندازهگیری ما نیاز به چند پارامتر مهم داریم که اهم آنها عبارتند از
1- نوع ماده وجنس یا کالا و کاری که باید اندازهگیری شود
2- مقدار و مدت زمان لازم برای اندازهگیری
3- وضع شکل و ترکیب هندسی موضوع مورد اندازهگیری
4- مقدار تلرانس مجاز در نقشه
5- وسیله اندازهگیری انتخاب شد هبستگی به تجربه و هوش و ابتکار و مهارت شخص اندازهگیری دارد و باید طوری انتخاب شود که هر چه ممکن است بهتر و دقیقتر و سریعتر و ارزانتر تمام شود.
بعد از آن که ما نوع وسیله اندازهگیری را انتخاب کردیم , دقت وسیله اندازهگیری عامل لازمی برای اندازهگیری میباشد.
اما این عامل کامل نیست و بایستی در عمل اندازهگیری دقت و توجه شخص اندازهگیر و طرز بهکار بردن وسیله اندازهگیری و پیشبینیهایی که از خستگی و یکنواختی جلوگیری کند مورد توجه باشد.
(مخصوصا در کارهای سری) باید سعی شود که بدن در مناسب ترین حالت در حین کار باشد در ضمن باید این نکته را یادآور شد که عمر وسیله اندازهگیری علاوه بر جنس آن بستگی زیادی به شخص مصرف کننده نیز بستگی دارد، بنا براین برخی از نکات ضروری در جهت مراقبت از این وسایل را نام میبریم
1- جنس ماده وسیله اندازهگیری در نقطه تماس با اجسام مورد اندازهگیری بایستی سختتر از جنس مورد اندازهگیری باشد مخصوصا در کارهای سری.
2- وسایل اندازه گیری را نباید به زور بکار برد.
3- پسی از اتمام کار آنها را تمیز و مرتب کرده ودر صورت لزوم روغنکاری شود .
4- در محل رطوبت زیادو یا در جاهایی که حرارت آنها اختلاف زیادی دارد نگذارید.
5- از ضربه خوردگی و فشار و کشش و خمش وپچش وکمانش و... احتراز شود .
6- با روغنکاری مرتب مفاصل وپیچ ومهره ها را ازهوا زدگی خفیف که باعث محکم شدن آنها میشود جلوگیری نماییم که احتیاج به فشار و زور نداشته باشیم.
7- اگر احیانا خراشیدگی پیدا کرده و قسمتی از آن از سطح بالا آمده به دقت و با احتیاط بهوسیله سنگ نرم یا ابزار مناسب دیگری آن را بردارید.
8- وسایل اندازهگیری باید داخل کیف , جعبه و یا قوطی که در صورت لزوم درون اتاق یا سالنی مخصوص این ابزار در نظر کرفته شده نگهداری شود.
9- از اندازه گیری قطعات گرم خوداری شود.
10- پلیسههای قطعات مورد اندازهگیری گرفته شود.
11- محلهایی که لازم است اندازهگیری شود قبلاً با پا رچه مناسب تمیز شود
12- از اندازهگیری قطعاتی که روی ماشین در حال کار هستند خودداری و دستگاه را خاموش کرده تا کاملاً از حرکت بیفتد ,سپس عمل اندازهگیری انجام گیرد.
13- برای عمل اندازهگیری وسیله مناسب با دقت لازم انتخاب شود(به عنوان مثال اگر برای اندازهگیری قطعات توسط کولیس دقت مورد نظر بدست آید کاربرد میکرو متر کار اشتباهی می باشد)
14- وسایل اندازهگیری در زمان معین ومناسب کالیبره شود.
15- از ضربه زدن به وسایل اندازهگیری جدا واکیدا خوداری شود.
16- در وسایل اندازه گیری متغیر خط صفر آنها را مرتبا کنترل کنیم.
17- هنگام قرایت اندازه از روی وسیله اندازهگیری به صورت قایم به وسیله نگاه کنیم.
18ـ قطعاتی که در عمل براده برداری آهنربا شدهاند قبل از اندازهگیری خنثی نمایید.
18- وسایل اندازهگیری را به دور از رطوبت نگهداری شود وآنهایی راکه در معرض هوا زدگی قرار دارند به مواد چرب کننده آغشته کنید.
در یکی از پوسترهای نصبشده در روی دیوار های اتاق طراحی نکات جالبی در مورد اندازهگیری بهچشم میخورد که شرایط فیزیکی حاکم بر این اتاق را در هنگام اندازهگیری ذکر میکندو نکات فوق عبارت است از:
1- حرارت 20 درجه سانتیگراد را دارا باشد
2- رطوبت بین 20 تا 50 درصد باشد
3- فشار هوا 765 میلیمتر جیوه باشد
4- نور باید به اندازه کافی و با جهتی مناسب که, اندازه دقیق خوانده شود باشد
5- افرادی که در آزمایشگاه کار میکنند از دستکش سفید نازک و قبل انعطاف بهره ببرند,تاحرارت رطوبت دستانشان به وسیله وقطعه منتقل نشود,همچنین دارای روپوش سفید و مناسب باشند
حال بعد از این که با انتخاب نوع وسیله ,طریقه نگهداری وشرایط اتاق آشنا شدیم چون در مشخصات یک وسیله اندازهگیری و خواندن نقشهها ممکن است بعضی از اصطلاحات برای ما نا آشنا باشد برخی از آنها را توضیح میدهیم:
1- حداقل اندازهایی را که میتوانیم توسط یک وسیله اندازهگیری تعیین کنیم دقت آن وسیله میگویند
2- حد اکثر مقداری را که ابزار اندازهگیری میتوا ند تعیین کند دامنه یا طیف وسیله اندازهگیری میگویند
3- دقت در ساخت قطعه(تلرانس)عبارت است از مقدارخطای مجاز که طراح روی نقشه مشخص کرده است
4- دقت سطح و یا کیفیت سطح عبارت است از مقدار پرداخت سطح که بر حسب روشهای مربوطه تعیین میشودکه به آن زبری سطه نیز میگویند. که دو مورد اخر را همانطور که گفتیم با استفاده از تجربه و کتب در دسترس میتوان مشخص نمود . در مطالب بالا به میز ابزارهای اندازهگیری اشاره کردیم این میز تقریباً بزرگ دارای ابزارهای اندازهگیری میباشد اما این ابزارها را باید با دقت به دو قسمت تقسیم کنیم.
1- اندازهگیرهای ثابت
2- اندازهگیرهای متغیر
اندازهگیرهای متغیر آن دسته از ابزارهای اندازهگیری میباشند که دارای قسمتهای متحرک(شاخک یا فک متحرک) میباشند مانند کولیس و میکرومتر.
این ابزارها وقتی استفاده میشوند که سرعت اندازهگیری مدنظر نباشد و برای تکسازی مناسب میباشند و استفاده از آنها نیاز به مهارت و دقت دارد اما اندازهگیرهای ثابت دارای قسمتهای ثابتی هستند و مینوان فقط اندازه نوشته شده روی آن را خواند مانند شابلنهای سوراخ .
بدیهی است اندازهگیری توسط این ابزارها نیازمند به دقت و مهارت خاص نبوده و سرعت عمل نیز زیاد است و برای سری سازی مناسب میباشد.
حال که ما با اندازهگیریهای ثابت و متغیر آشنا شدیم نکات جالبی در مورد خطاها را فرا میگیریم:
بطور کلی هیچ وقت نمیتوان اندازهگیری مطلق و صحیح و کاملاً درست انجام داد زیرا خطاهای مختلف در سیستم باعث عدم اندازهگیری مطلق و صحیح میشوند که مقدار این خطاها بستگی به دقت در روشهای انتخاب شده برای عمل اندازهگیری, ابزارهای انتخاب شده , مهارت و دقت فرد اندازهگیر دارد . باید وسایل و روشهای وروشهای اندازهگیری طوری انتخاب شوند که میزان خطا به حداقل مقدار کاهش یابد انواع خطاها عبارتند از :
1-خطاهای شخص که بستگی به استعداد و تجربه وکیفیت آموزش و یا روشهای بهکار گرفته شده مانند تراز کردن میز کار تنظیم نکردن درجه حرارت و رطوبت و فشار آزمایشگاه وعدم کنترل وسیله اندازهگیری و غیره دارد
2-خطاهای وسایل اندازهگیری که ناشی از تغییر شکلپذیری مواد بهکار رفته در ساخت , تلرانسها در هنگام ساخت و فرسودگی میباشد.
خطاهای اتفاقی که این خطاها بهعلت عوامل تغییر فشار , حرارت رطوبت , جریان هوا و جریان مغناطیسی و جریان مواد رادیواکتیو و احتمالاً آلودگی بهوجود میآید. اما برای اندازهگیری ابزارهای گوناگونی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره میکنیم.
1- کولیس: تا 3000سال تئوریهای اندازهگیری ابعاد عملا ًدر حدود 5/0میلیمتر بود تا آنکه در آن سنوات پیر و نیز اساس ورنیه را کشف کرد. اساس آن از این قرار است, اگر دو طول معین و مساوی را تقسیم کنیم و این دو خط با هم مساوی نباشند و این دو خط را با هم منطبق کنیم , این دفعه همگی خطوط مربوط به همه تقسیمات بزرگتر عقب میافتند تا هنگامی که مجموع اختلافات برابر یک واحد از تقسیمات کوچکتر شود و در این صورت دو خط از دو خطکش مقابل یکدیگر خواهند بود و یا وقتی که ابتدای دو خط کش بر هم منطبق نباشند در این صورت تقسیمات ورنیه را میشماریم تا به دو خط در امتداد هم از خط کش ورنیه برسد در این صورت تعداد شمارهها ضرب در تفاضل دو تقسیم (از خط کش ورنیه) عقب افتاده یعنی طول اندازه مذکور برابر رقم صحیح خطکش به اضافه این مجموع تفاضل است. پس میتوانیم خطکشها را با ورنیه مجهز کنیم تا حدود یک دهم تا یک بیستم میلیمتر و یک صد و بیست و هشتم تا یک هزارم اینچ طولها را اندازه گیری کرد.کولیسها انواع مختلف دارند و به دلیل سهولت در اندازهگیری یکی از مهمترین وسایل اندازهگیری بهحساب میآید که به وسیله آن بهراحتی میتوان اندازه داخلی و خارجی و در بعضی از آنها عمق را اندازه گرفت که مجهز به دو فک ثابت و متحرک میباشد که فک ثابت متصل به خطکش میباشد قسمت متحرک آن شامل کشویی میباشد که ورنیه روی آن قرار دارد و برای گرفتن لقی آن ضامن یا پیچی روی کشویی نصب گردیده است که از پیچ میتوان برای ثابتنگهداشتن فک متحرک بهکار برده شود بعضی از کولیسها مجهز به قسمت متحرک زبانهای جهت اندازهگیری عمق به کار میرود. انواع کولیسها عبارتند از :
1- کولیس معمولی یا یونیورسال یا ورنیه دار
2- کولیس ارتفاع سنج
3- کولیس شیار سنج
4- کولیس با فک قابل چرخش
5- کولیس ساعتی
6- کولیس دیجیتالی
7- کولیس چاقویی
8- کولیس فک میلهای
9- کولیس عمق سنج
10ـ کولیس چرخ دنده
از میان کو لیسهای بالا کولیسهای ورنیهدار ساعتی دیجیتالی را که از مهمترین کولیسهای موجود در میز ابزار است توضیح میدهیم اما قبل از آن باید حتما ًنکاتی را در مورد دقت کولیسها بدانیم.
(( تقسیمات ورنیه کولیس با دقت 1/0میلیمتر))
در این نوع کولیسها روی ورنیه فاصله 9 میلیمتر را به 10قسمت مساوی تقسیم کرده در نتیجه فاصله هر یک از تقسیمات ورنیه به اندازه 9/0 میلیمتر بوده و اختلاف آن با تقسیمات خطکش به اندازه 1/0 میلیمتر میباشد.
(( تقسیمات ورنیه با دقت 05/0میلیمتر))
در این نوع کولسیها ورنیه آن 19میلیمتر را به 20 قسمت تقسیم میکنیم در نتیجه فاصله هر یک از تقسیمات ورنیه به اندازه (20÷19 )1 میلیمتر میباشد و اختلاف 2 میلیمتر از تقسیمات خطکش مدرج کولیس با هر یک از تقسیمات ورنیه برابر 05/0میلیمتر میباشد .
((تقسیم بندی ورنیه کولیس با دقت 02/0 میلیمتر))
در ورنیه این کولیسها 49 میلمتر را به 50 قسمت تقسیم میشود در نتیجه فاصله هر یک از تقسیمات ورنیه برابر است با (50/49)میلیمتر و اختلاف آن با تقسیمات خطکش برابر با 02/0 میلیمتر است .
((کولیس اینچی ))
خط کش ای کولیسها بر حسب اینچ مدرج شده است و هر اینچ را به را16 قسمت مساوی تقسیم میشوند در نتیجه فاصله هر یک از تقسیمات خطکش برابر 16/1 اینچ میباشد در ورنیه این نوع کولیسها 16/7 بوده و در نتیجه اختلاف هر یک از تقسیمات خطکش با تقسیمات ورنیه 128/1 اینچ میباشد .برای خواندن این کولیسها ابتدا اندازه روی خطکش مدرج برحسب اینچ و تقسیمات 16/1 اینچ خوانده سپس مقدار کسری از تقسیمات اصلی خوانده شده از ورنیه را به آن اضافه میکنند برای تعیین کسری که ورنیه نشان میدهد بایستی تعداد تقسیمات بین صفر ورنیه و خطی که مقابل یکی از تقسیمات اصلی قرار دارد در عدد 128/1 ضرب نمود.
((کولیس اینچی با 1000/1اینچ))
در این نوع کولیسها در روی خطکش ثابت هر اینچ را به 40 قسمت مساوی تقسیم کردهاند.یعنی 025/0وهر یکدهم اینچ با حروف روی خطکش مشخص کردهاند.در روی ورنیه طولی معادل 24 قسمت از خطکش اصلی را به 25 قسمت مساوی تقسیم کردهاند بنابر این فاصله معیین دو خط متوالی ورنیه برابر با 024/0اختلاف بین یک تقسیم خطکش اصلی با یک تقسیم ورنیه برابر با 1000/1میباشد که دقت کولیس به حساب میآید اما همانطور که گفتیم قرار شد درباره کولیسهای ورنیه دار دیجیتالی و ساعتی توضیحاتی ارائه دهیم.
کولیس ورنیه دار یکی از مهمترین و پر مصرفترین ابزارهای اندازهگیری طولی است کولیس از دو قسمت ثابت و متحرک تشکیل شده است . قسمت ثابت آن یک خطکش مدرج منتهی به فک و شاخک ثابت و قسمت متحرک آن شامل کشویی است که فک و شاخک متحرک و همچنین تقسیمات ورنیه روی آن قرار دارد . بهمنظور کم کردن لقی و محکم کردن کشو در محل دلخواه از از ضامنی که زیر کشو نصب شده است استفاده میکنند. کولیسهای ورنیه دار ,در طرح هایی متنوع ساخته شدهاند از قسمتهای مختلف اندازهگیری ابعاد خارجی ابعاد داخلی و عمق سوراخها یا شیارها استفاده میشود.
روش خواندن کولیس:
1- تشخیص دقت کولیس که از تقسیم دقت خطکش به تعداد تقسیمات ورنیه بدست میآید
2- اگر خط صفر ورنیه در راستای یکی ازتقسیمات اصلی خطکش قرار گیرد عدد خوانده شده از روی تقسیمات اصلی خطکش عدد صحیح میباشد و نیازی به خواندن ورنیه نیست.
3- در صورتی که خط صفر ورنیه در راستای تقسیمات اصلی قرار نگیرد , ابتدا به کمک خط صفر ورنیه از روی خطکش اندازه تقسیمات اصلی واقع در سمت چپ خوانده میشود سپس با نگاه کردن به ورنیه خطی از تقسیمات ان را که در راستای یکی از تقسیمات اصلی خط کش قرار دارد مشخص میکنند و تعداد خطوط سمت چپ ورنیه را در دقت کولیس ضرب و حاصل را با اندازه خوانده شده از خطکش جمع میکنند.
روش کار با کولیس از زبان یکی از مهندسین :
1- فکهای اندازه گیری کولیس را با پارچه مخصوص (تنظیف) تمیز میکنیم
2- کولیس را ببندید و صفر بودن آن را از روی ورنیه وموازی بودن فکها را از طریق عبور نور کنترل کنید.
3- فک ثابت کولیس را به یک طرف قطعه تکیه دهید و فک متحرک را آنقدر به قسمت دیگر قطعه نزدیک کنید تا مطمئن شوید کاملاً به آن چسبیده است
4- برای تثبیت اندازه از پیچ قفل کننده ورنیه استفاده کنید.
5- برای اندازهگیری از نوک فکهای کولیس استفاده نکنید زیرا این محل به علت وجود لقی بین کشو وخطکش باعث خطای کسینوسی در اندازهگیری و همچنین خرابی کولیس میشود.
6- در اندازه گیری داخلی ابتدا دهانه کولیس را کمی بزرگتر از اندازه مورد نظر باز میکنیم :سپس شاخک ثابت ان را به یک طرف قطعه مورد اندازه گیری تکیه دهید و شاخک متحرک را به طرف دیگر قطعه کارنزدیک کنید و پس از چسبیدن به کار اندازه آن را بخوانید. به منظور قرار گرفتن فک متحرک روی قطعه سوراخ قطعه کار باید حرکت گردشی توام با نوسانی داشته باشد.
7- در اندازه گیری خارجی (میله) و داخلی (سوراخ) عمود بودن امتداد فکها نسبت به محور قطعه کار الزامی است.
اما برای نگهداری و حفاظت از کولیس لازم است چند نکته را بدانیم:
1- کولیس وسیله اندازه گیری حساس وگران است بنابراین ان را در کنار ابزارهای کارگاهی مانند سوهان, چکش و. . قرار ندهیم.
2- از افتادن و ضربه خوردن کولیس واعمال فشار غیرضرووری به آن جلوگیری کنیم, زیرا باعث ایجاد خطای کسینوسی در اندازهگیری خواهد شد.
3- از بکار بردن کولیس برای اندازهگیری قطعات در حال گردش خوداری کنیم
4- هرگز از نوک فکها و شاخکها به عنوان سوزن خطکشی استفاده نکنید.
5- برای گرفتن لقی بین خطکش وکشویی در کولیسها از خار برنجی استفاده میشود این خار لقی بین سطوح تماس را میگیرد .از وجود خار در کولیس قبل از اقدام به اندازهگیری اطمینان حاصل کنید در صورت عدم وجود خار ,کولیس از کالیبره بودن خارج میشود و اندازه های بدست آمده صحیح نخواهد بود.پس از استفاده از کولیس و اتمام عمل اندازهگیری آن را تمیز کنید تا براده و سایر عوامل مخرب روی آن باقی نماند.
کولیس ساعتی:
با استفاده از مکانیزم ساعتهای اندازهگیری ,انواع کولیسهای ساعتی با دقتهای مختلف ساخته و به بازار ارائه شده است.کار کردن با کولیسهای ساعتی اسان بوده برای قرائت آن مهارت زیادی لازم نیست. برای خواندن اندازه در این کولیس ,ارقام صحیح را از روی خطکش اصلی مقابل لبه فک متحرک و ارقام اعشاری رااز روی صفحه مدرج میخوانیم و دو مقدار را با هم جمع میکنیم نوع دیگری از کولیسهای ساعتی وجود دارند که به ازاء یک میلیمتر باز شدن کولیس عقربه نیم دور و به ازاء دو میلیمتر باز شدن آن عقربه یک دور کامل گردش میکند.چون نیمدور صفحه به پنجاه قسمت و یک دور کامل ان به صد قسمت مساوی تقسیم شده است بنابراین دقت اندازهگیری این کولیس 02/0میلیمترخواهد بود.
کولیس دیجیتالی :
با پیشرفت صنعت الکترونیک امروزه دستگاههای الکترونیکی امور کنترل, فرمان و سنجش کمیتهای فیزیکی را در صنعت به عهده گرفته است.در کولیسهای دیجیتالی ابتدا اندازههای مورد سنجش به کمیت الکتریکی تبدیل میشود سپس نتیجه سنجش به لامپهایی معروف به هفت قطعه منتقل شده با روشن شدن آنها ارقام روی نمایشگر ظاهر میشوند.کولیسهای دیجیتالی را در طراحیهای متنوع و با دقتهای مختلف میسازند. در این نوع کولیسها هر دو سیستم میلیمتری و اینچی پیشبینی شده است و با فشار یک دگمه میتوان اندازه مورد نظر را بر حسب میلیمتری اینچ تعیین کرد. کولیسهای دیجیتالی به منظور کنترل نیز مورد استفاده قرار میگیرند. در این گونه موارد اندازه اسمی را روی آن پیشبینی کرده کلید صفر را فشار میدهیم تا کولیس صفر شود,سپس با قرار دادن قطعه کار بین فکهای کولیس میتوان میزان انحراف از اندازه اسمی را قرائت کرد.
بعد از آشنایی با کولیس حال نوبت به یکی دیگر از ابزارهای اندازهگیری به نام میکرومتری رسید. با پیشرفت صنعت لزوم اندازهگیری قطعات با دقت بالاتر از کولیس در سال 1847 میلادی ژان پالمر فرانسوی وسیله اندازهگیری به نام میکرومتر طراحی کرد، که اساس کار آن بهوسیله پیچومهره ظریفی انجام میگرفت. با سیرت کاملی در تکنیک اندازهگیری، میکرومترها نیز در فرمها و طرحهای مختلفی ساخته شدند که در زیر بهشرح نمونههایی از آنها میپردازیم.
میکروخارجی:
میکرو خارجی بهمنظور اندازهگیری ابعاد خارجی قطعه کار با دقت 01/0 تا 001/0 میلیمتر مورد استفاده قرار میگیرد و معمولاً آن را بهصورت ورنیهدار، عقربهدار و دیجیتالی میسازند. میکرومتر خارجی فک ثابتی دارد که روی کمان آن نصب شده است. فک متحرک آن میلهپیچی است. که در داخل سوراخ رزوهدار استوانه مدرج (غلاف) کار میکند. فک متحرک را میتوان در مواقع لزوم بهوسیله اهرمای در موقعیت معین قفل کرد. برای جلوگیری از سایش فکهای متحرک و ثابت سر آنها را از جنس فلزات سخت انتخاب میکنند. پوستهی خارجی که قسمت مخروطی آن مدرج است بهوسیله بوش مخروطی انتهای میله پیج روی آن سوار میشود، با گرداندن یک دور پوسته خارجی از اعمال فشار بیش از حد فکها به سطوح اندازهگیری، در انتخای میله پیچ جغجغهای تعبیه شده است. این جغجغه در حالت عادی پوسته مدرج را میگرداند اما در اثر تماس فک متحرک با سطوح کار و اعمال فشار زیاد هرز کار میکند و نشان میدهد که فشار فکها به حدمطلوب رسیده است. مکانیزم قفل میکرومتر که بهمنظور ثبیت حرکت میله پیچ پیشبینی شده است، ممکن است بهصورت پیچ، اهرم یا فشنگی پیچدار باشد. دقت میکرومترها درسیستم متریک از 01/0 تا 0010/0 میلیمتر و درسیستم اینچی از از 001/0 تا 0001/0 اینچ است. میکرومترهای خارجی از نظر میدان اندازهگیری در اندازههای 25-0، 50-25، 75-50، 100-75، و ... میلیمتری و 1-0، 2-1، 3-2 و ... اینچ میسازند. همراه با میکرومتر میله استانداردی وجود دارد که در تنظیم صفر میکرومتر (کالیبره کردن میکرومتر) از آن استفاده میشود.
دقت میکرومتر:
دقت میکرومترها به اندازهی گامپیچ و تعداد تقسیمات پوستهی متحرک بستگی دارد(شکل 9-5) و مقدار آن از رابطه مقابل بهدست میآید
C = دقت میکرومتر P= گام پیچ غلاف T = تعداد تقسیمات پوسته = C
در میکرومترهای میلیمتری معمولاً گام میله پیچ 5/0 میلیمتر و تعداد تقسیمات روی پوسته آن 50 قسمت است که باتوجه به رابطه فوق، دقت اندازهگیری آن 01/0 میلیمتر است. روی غلاف این میکرومترها علاوه بر تقسیمات 1 میلیمتری تقسیمات 5/0 میلیمتری نیز پیشبینی شده است.
خواندن میکرومتر:
برای خواندن اندازه میکرومتر، ابتدا از روی درجه بندی غلاف در امتداد راستای لبهی پوسته، اندازه کامل میلیمتر یا 5/0 میلیمتر را میخوانیم، سپس از روی تقسیمات قسمت مخروطی پوسته، مقابل خط افقی روی غلاف صدمهای میلیمتر را تعیین کرده و آنها را با هم جمع میکنیم. میکرومترهای خارجی ودینهدار با دقت 001/0 و 002/0 میلیمتر نیز وجود دارد که در آنها مقابل درجهبندی پوسته، ودینهای روی غلاف یا پوسته درنظر گرفته شده است این ورینه، خواندن اندازه با دقت بالا را امکانپذیر میسازد. درمیکرومترهای اینچی گام میلهپیچ اغلب ً و معادل 025/0 اینچ و تعداد تقسیمات روی پوسته 25 قسمت مساوی است که دقت اندازهگیری آن 001/0 اینچ خواهد بود. روی غلاف این میکرومترها یک اینچ به 40قسمت مساوی تقسیم شده است؛ بنابراین به ازای یک دور گردش پوسته، فک متحرک به اندازه 25/0 اینچ و به ازای 4 دور گردش پوسته، فک متحرک به اندازهی ً 025/0 × 4 = ً 100/0حرکت خواهدکرد. میکرومترهای اینچی با دقت ً 0001/0 نیز وجود دارند. در ساختمان این میکرومترهای مقابل درجهبندی پوسته ورودی غلاف،ورینه 1/0 درنظر گرفته شده است. اما در اثر کار زیاد ممکن است لقی بین پیچ و مهره میکرومتر زیاد وهمچنین سطح پیشانی فکهای آن ساییده شود در هر دو حالت تنظیم صفر میکرومتر به هم خورده قادر به اندازهگیری و کنترل اندازه نخواهدبود. لقی بین پیچ و مهره میکرومتر را میتوان با سفتکردن مهرهی تنظیم که برای همین منظور در انتهای غلاف تعبیه شده است، به حد مجاز رساند. احتمالِ ساییدهشدن فکها را میتوان با بستن میکرومتر یا از طریق اندازهگیری میله استاندارد کنترل کرد. بدیهی است میکرومتر هنگامی قادر به کنترل صحیح خواهد بود که پس از بستن میکرومترها خط صفر پوسته در امتداد خط افقی روی غلاف قرارگیرد. در غیراینصورت میتوان با نگاهداشتن کمان و گردش جزیی غلاف به وسیلهی آچارمخصوص آنها را بههم منطبق و میکرومتر را صفر کرد. صفربودن میکرومتر را میتوان با اندازهگیری تکههای اندازهگیری نیز کنترل کرد. اما در موقع اندازهگیری با میکرومتر لازم است به نکاتی توجه داشته باشیم.
دسته بندی | برق |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 37 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 66 |
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه
باردهی ترانسفورماتور 1
شرایط پارالل کردن 2
تنظیم ولتاژ 5
مراقبت و نگهداری از ترانس های قدرت 9
دژنکتورها 14
اندازه گیری زمان قطع و وصل کلید 17
سکسیونرها 18
ترانسفورماتورهای ولتاژ 23
ترانسفورماتورهای جریان 25
راکتورها 29
فیوزها 31
برقگیرها 33
تست دوره ای تجهیزات 36
نیروگاهها و پست های برق 38
زمین حفاظتی در تجهیزات الکتریکی 44
بازرسی و تست شبکه اتصال زمین 50
کابلهای قدرت سه فاز 50
استفاده از فیلتر ترموسیفون در ترانسفورماتور 53
باردهی ترانسفورماتور
ابتدا باید گفته شود که که مطلوب ترین شرایط برای کار یک ترانس این است که با تمام ظرفیت تحت سرویس بوده و ایزولاسیون آن نیز نباید از حد مجاز تجاوز ننمایند.
اضافه بار مجاز
عملا منحنی مصرف بار الکتریکی که در طول شبانه روز غیر یکنواخت بوده و در فاصله زمانی مشخصی مقدار ماکزیمم خود را خواهد داشت .
از طرف دیگر با توجه به این حقیقت که عمر مفید هر نوع از عایق های الکتریکی پس از جذب میزان معینی حرارت به اتمام می رسد , می توان در ماقع پیک بار , ترانس را به صورتی تحت اضافه بار قرار داد که اضافه فساد عایق در این پریود درست به اندازه کمبود فساد آن در زمان مینیمم بار باشد .
به این ترتیب عایق عمر مفید معین شده خویش را حفظ نموده و دچار خرابی زودرس نخواهد گردید . این اضافه بار که معمولا به صورت درصدی از بار نامی بیان می شود , بستگی به میزان غیر یکنواختی منحنی بار , روش خنک کردن ترانس و ضریب انتقال حرارت آن دارد . اضافه بار مجاز برای زمان های کوتاه برای ترانس به شرح زیر می باشد .
1) ترانسهای روغنی
30 |
45 |
60 |
75 |
100 |
اضافه بار مجاز (درصد) |
120 |
80 |
45 |
20 |
10 |
زمان اضافه بار (دقیقه) |
2) ترانسهای خشک
20 |
30 |
40 |
50 |
60 |
اضافه بار مجاز (درصد) |
60 |
45 |
32 |
18 |
5 |
زمان اضافه بار (دقیقه) |
در شرایط اضطراری ممکن است ترانسها را حتی روزانه 6 ساعت و حداکثر تا 5 روز متوالی تحت 40 درصد 40 درصد اضافه بار قرار داد. البته در این صورت بار میانگین ترانس در طول 24 ساعت نباید از 93/0 بارنامی تجاوز نماید.
شرایط پار الل کردن و باردهی اقتصادی برای ترانسفورماتورها
وقتی که ترمینالهای مشابه اولیه و ثانویه دوترانس (یا بیشتر ) به یکدیگر متصل شوند گفته می شود که آنها بصورت پارالل کارمی کنند.
این عمل معمولاً ا زطریق باسهای ویژه و یا مستقیماً روی شبکه انجام می گیرد. برای پارالل کردن چند ترانس شرایط زیر باید برقرار باشد.
1) ترانس های روغنی
2) ترانس های خشک
در شرایط اضطراری ممکن است ترانس ها را حتی روزانه 6 ساعت و حداکثر تا 5 روز متوالی تحت 40 درصد اضافه بار قرار دارد . البته در این صورت بار میانگین ترانس در طول 24 ساعت نباید از 93/0 بار نامی تجاوز نماید .
شرایط پارالل کردن و باردهی اقتصادی برای ترانسفورماتورها
وقتی که ترمینال های مشابه اولیه و ثانویه دو ترانس (یا بیشتر) به یک دیگر متصل شوند گفته می شود که آن ها به صورت پارالل کار می کنند .
این عمل معمولا از طریق باس های ویژه و یا مستقیما روی شبکه انجام می گیرد .برای پارالل کردن چند ترانس باید برقرار باشد :
1) کلیه ترانس ها باید دارای گروه های اتصال یکسان باشند.
2) ولتاژ نامی ونسبت تبدیل ترانس ها باید یکسان باشد .
3) ولتاژ اتصال کوتاه (امپدانس اتصال کوتاه ) ترانسفورماتورها باید برابر باشند .
اگر در یک پست برق چند ترانسفورماتور به طور پارالل وجود داشته باشد , شرایط کار اقتصادی ایجاد می نماید که بر حسب مقدار بار مصرفی , تعداد مشخصی از ترانسفورماتورها در مدار قرار گیرند .
این تعداد بر این اساس انتخاب می شوند که تلفات انرژی به حداقل ممکن برسد و البته مناسب ترین وضعیت حالتی است که در این انتخاب علاوه بر تلفات در خود ترانسفورماتورها تلفات بار اکتیو و راکتیو در شبکه نیز مد نظر قرار گیرد .
ارقام 0 تا 11 مبین گروه اتصال بوده و مشخص می کند که بردار ولتاژ یک فاز (در اتصال ستاره ) در فشار قوی چند برابر 30 درجه نسبت به ولتاژ همان فاز (دراتصال ستاره) در طرف فشار ضعیف و در جهت مثبت متلتاتی اختلاف فاز دارد .
اتصال ترانسفورماتورها با گروه های اتصال غیر مشابه به همدیگر به هیچ وجه امکان پذیر نمی باشد . برای درک حادثه های که ممکن است در اثر اتصال چنین ترانسفورماتورهایی پیش آید کافی است متذکر شود که اگر بردارهای ثانویه دو ترانس فقط 30 درجه اختلاف فاز داشته باشند , جریان متعادل کننده از 3 تا 5 برابر جریان نامی تجاوز خواهد نمود .
همچنین اختلاف کوچکی در نسبت تبدیل دو ترانس پارالل شونده , منجر به جریان متعادل کننده نسبتا زیادی شده و ترانسفورماتوری که دارای ولتاژ ثانویه بیشتر است بار زیادتری به خود جذب می نماید .اگر چند ترانس با امپدانس اتصال کوتاه هایی مختلف به صورت پارالل بسته شوند توزیع بار بین آن ها به طور مستقیم با ظرفیت نامی و به طور معکوس متناسب با امپدانس اتصال کوتاه خواهد بود .
نسبت بین ظرفیت نامی ترانس هایی که قرار است به طور پارالل کار کنند نباید از 3:1 تجاوز نماید , زیرا اگر چه امپدانس اتصال کوتاه دو ترانس تیز مساوی باشند , مولفه های اکتیو و راکتیو آندو معمولا با هم اخلتاف داشته و این اختلاف در ترانسفورماتورهای با ظرفیت پایین بارزتر می باشد .
حال چنانچه امپدانس های اتصال کوتاه نیز بیش از 10 درصد تفاوت داشته باشد , اختلاف بین مولفه های فوق شدید تر بوده و نتیجتا کار پارالل کردن آن ها به خاطر وجود جریان متعادل کننده با اشکال مواجه خواهد شد .پس از اتمام عملیات نصب و یا تعمیرات اساسی معمولا ترانسفورماتورها مورد تست های مخصوص قرار داده و بعد از اطمینان از حصول شرایط کار پارالل تحت سرویس قرارمی دهند .
تنظیم ولتاژ
تنظیم ولتاژ در شبکه برق به کمک تپ چنجر و یا با کم یا زیاد کردن تعداد دورهای سیم پیچ ترانسفورماتور صورت می گیرد . اغلب ترانسفورماتورهای اصلی شبکه برق مجهز به تپ چنجر چنجر هایی هستند که زیر بار کار کرده و در طرف فشار قوی ترانس نصب می شوند . این تپ چنجرها در واقع وقتی که ولتاژ فشار قوی از حد مجاز انحراف پیدا کند , با تغییر دادن نسبت ولتاژ طرف فشار ضعیف را در مقدار نامی تثبیت می نمایند . از نطر نوع تپ چنجرها را به دو دسته می توان تقسیم نمود . در نوع اول نسبت تبدیل ترانسفورماتور در حالت قطع کامل از شبکه و به کمک چند حلقه سیم پیچ اضافی تغییر داده شده ودر نوع دوم تغییر نسبت تبدیل در حالت اتصال کامل به شبکه و زیر بار انجام می گیرد .
مثلا در ترانسفورماتورهای کاهنده توزیع برق , چهار تپ وجود دارد که به کمک آن ها می توان نسبت تبدیل ترانسفورماتور را در حالت بی باری و به میزان 5+ , 5/2 + , 5/2 _ , و 5_ درصد مقدار نامی تغییر داد .
تپ چنجر ها معمولا در مخزن جداگانه ای در مجاورت تانک ترانس (به طوری که از بیرون به صورت یکپارچه دیده می شوند) نصب شده و محور عمل کننده آن ها در بالای ترانس قرار دارد . طبیعی است که در لحظات تغییر یک تپ به تپ دیگر مدار ترانسفورماتور قطع خواهد شد . برای تثبیت ولتاژ وقتی که ولتاژ در ترمینال های طرف فشار ضعیف افزایش می یابد , باید تعداد دور سیم پیچ فشار قوی را به میزان مناسب کاهش داده و برعکس اگر ولتاژ در طرف فشار ضعیف کاهش یابد باید تعداد دور در طرف فشار قوی را به میزان مناسب افزایش داد .
بیشترین حوادثی که برای یک ترانس پیش می آید ناشی از عیوبی است که در سیتم تپ چنجر آن بروز می نماید . این عیوب عمدتا عبارتند از :
گرم کردن و سوختن کنتاکت ها , جام کردن محور تپ چنجر , شل و لق شدن اتصالات مکانیکی و ضعیف شدن کنتاکت های الکتریکی .
به همین جهت مکانیزم تپ چنجر باید به طور مرتب و دوره ای تحت مراقبت و بازرسی قرار گیرد . در تپ چنجرهای زیر بار معمولا با استفاده از یک زیر بار معمولا با استفاده از یک تپ کمکی مانع قطع مدار جریان در پریود تعویض تپ می شوند که این عمل که به کمک سوئیچ مخصوصی در داخل مخزن مخصوص تپ چنجر صورت می گیرد .
مکانیزم تپ چنجر زیر بار ممکن است از طریق تابلوی کنترل مربوطه فرمان داده شده ویا بطور اتوماتیک وتحت کنترل رله های ولتاژی عمل نماید .
مشخصات فنی و ویژگی های ترانسفورماتورهایی که عمومادر شبکه های توزیع و انتقال برق به کار برده می شوند در استانداردهای معتبر بین المللی بیان شده است .
تپ چنجرهای زیر بار در بعضی از ترانس ها مجهز به سیستمهای کنترل اتوماتیک بوده و ولتاژ شبکه را بر حسب تغییرات بار تا 15=درصد تنظیم می نماید .
اکر سیستم کنترل اتوماتیک یک تپ چنجر معیوب شود باید ترانس را کلا از مدارخارج کرده و تحت تعمیر قرار داد.
تپ چنجر زی بار باید اصولا دارای فرمان از راه دور بوده و هیچگونه تغییر تپ دستی برای ترانسفورماتورهای مجهز به سیستم تپ چنجر زیر بار مجاز دانسته نشده است.
امروزه رگولاتورهای ولتاژ کریستالی به جای رگولا تورهای الکترومکانیکی کاربرد وسیعی جهت تنظیم ولتاژ در شبکه ها ی برق پیدا کرده اند.
این رگولاتورهاکه مستقما به تپ چنجر فرمان می دهند معمولا دارای سیستم حفاظت و سینگال ویژه ای بوده و در صورت لزوم می توان مجموعه رگولاتور را از مدار خارج نمود .
ضمنا تنظیم نقطه کار این رگولاتورها نیز از راه دور مسیر می باشد .تپ چنجرهاغالبا مجهز به کنتورشمارنده هستند که تعداد دفعات عملکرد ان رانشان می دهدو طبق دستور العمل کارخانه برحسب مورد پس ازهر
10000تا20000کلید زنی ,کنتاکتهای تپ چنجر باید بازرسی شده وعیوب احتمالی آن بر طرف گردد
برای انجام این عمل باید روغن مخزن تپ چنجر را تخیله نمود ,البته علاوه بر این تپ چنجر های زیر باید حداقل سال یک بار مورد بازرسی وتست قرار گرفته و قسمتهای گردنده ومحلهای که تحت اصطکاک قراردارند نیز هر شش ماه یکبار روغن کاری شوند.اگر چند ترانس که به صورت پارالل کار می کنند دارای رگولاتورهای اتوماتیک باشند , باید توجه نمود که عملکرد رگولاتورها باید کاملا همزمان ومشابه باشند واگر رگولاتور اتوماتیک وجود نداشته باشد ,برای به حداقل رساندن جریان متعادل کننده ,تغییر تپ باید قدم به قدم صورت گرفته واختلاف بیش از یک تپ بین دو ترانس ایجاد نگردد.
تنظیم ولتاژ ممکن است توسط اتوترانسفورماتورها و یا بوستر ترانسفورماتورها نیز صورت گیرد . بوستر ترانسفورماتور از یک و یا به ترانس سری و یک ترانس تغذیه کننده ان تشکیل می شود بطوریکه سیم پیچ ثانویه ترانس با سیم پیچ ترانسفورماتورهای که لازم است ولتاژ آن تنظیم شود بطور سری بسته شده و اولیه ان به ثانویه ترانس تغذیه کوپل می شود
مراقبت و نگهداری از ترانسهای قدرت
زمین زیر ترانس های روغنی باید به طرف چاهک مخصوص روغن شیببندی شده و روی ان رابا قلوه سنگ تمیز به ارتفاع حداقل 25سانتیمتر پر شود .چاهک روغن که لوله تخلیه نیز برای ان پیش بینی می شود معمولا در کنار دیوار ساخته شده وباید به طور مرتب توسط اپراتور بازدید شود .
باید مراقبت نمود که روغن قابل اشتغال در ترنچهای کابل و یا منولهای دیگر موجود در محوطه نفوذ ننموده وضمنا در اتاق ترانس باید شن خشک در جبعه های مخصوص و همچنین لوازم دیگر اطفا حریق وجود داشته باشد .
یک ترانس رابعد از اتمام عملیات نصب ,باید تحت تست ها و بررسیهای لازم قرارداده وپس از ان در سرویس گذاشت هدف از این تست ها عبارت از حصول اطمینان از عملکرد صحیح رله ها ومدارات حفاظتی اینتر لاکهای دژنکتورها ,چک کردن کلیه ترمومترها , چک کردن سطح روغن در کنسرواتور و اطمینان از بر قرار بودن ارتباط ان با تانک ترانس .
قبل از اتصال ازمایشی ترانس که در ان فقط دژنگتورهای طرف اولیه بسته می شود, اپراتور باید کلیه شیر های روغن رادیاتورها و کنسرواتور را بازدید کرده و از عدم وجود هوا در رله بوخهلتز اطمینان حا صل نماید .
همچنین قسمتهای مختلف ترانس وتجهیزات جانبی انرا که در فضای ازاد قرار دارند تا سر دژنکتورها باز بینی کرده ودقت نماید که روی ترانسفورماتور اشیا اضافی وجود نداشته باشد ,تانک ترانس به طور محکم وموثر به زمین وصل شده باشد ,روغنی از ترانس نشت ننماید واتصالات برقگیرهای حفاظتی که معمولا در جلوی ترانس وروی خط فشار قوی نصب میشوند برقرارباشد .
در این حالت پس از اطمینان از سلامت ودرمدار بودن سیستمهای حفاظتی می توان دژنگتورها راوصل نمود .البته در اینجا یاد آور می شود که وصل ترانس با تاخیری کمتر از 12ساعت پس از پر نمودن تانک از روغن مجاز دانسته نشده است .برای وصل ازمایشی ترانس باید مدارهای رله بوخهلتز و رله جریان زیادی برای قطع انی و بدون تاخیر اماده می شود ,ولی می توان ترانس را به سیستمهای خنک کننده نیز وصل نمود ,در این صورت باید توجه داشت که در جریان کار ,درجه حرارت روغن درقسمت بالای تانک از75 درجه سانتیگراد تجاوز ننماید (به علت گرمای ناشی ازتلفات اهن).
برای کنترل وضعیت ترانس در شرایط بی باری باید حداقل 30 دقیقه آن در حالت وصل آزمایشی نگاه داشت .اگر در خلال این مدت نتایج ازمایشات قانع کننده بود می توان بلا فاصله دژنگتورهای طرف ثانویه ترانس را زیر بار قرار داد.
درترانسفوماتورهایی که سطح روغن کنسراتور توسط لوله شیشه ای آب نما کنترل می شود باید دقت نمود که دو سر لوله مزبور مسدود نباشد زیرا در صورت مسدود بودن این لوله سطح روغن به صورت صحیح نمایش داده نمی شود .
در ذیل ترانسفورماتورهای تحت سرویس را بر حسب شرایط کاری مختلف طبقه بندی نموده ,نحوه رسیدگی و بازرسیهای روتین آنها به شرح زیر می باشد .
1)در نیروگاههاو پستهایی که توسط تشکلات پرسنلی شیفت یا مقیم محل کار کنترل ونگهداری می شوند , ترانسفرماتورهای اصلی و ترانسفورماتورهای مصرف داحلی (اعم از اصلی و رزرو) باید بطور روزانه وبقیه ترانسفورماتورها هفته ای یک مرتبه مورد بازرسی قرارگیرند.
2)در نیرگاهها و پستهایی که توسط اکیپهای سیار نگه داری می شوند ,ترانسفورماتورها باید حداقل ماهی یکبار مورد بازرسی قرار گیرند.
3)در پستهای کوچک وکم ظرفیت ترانسها حداقل هرشش ماه یکبار باید بررسی شوند .سیستمهای خنک کننده ترانسفورماتورها باید از نقطه نظر عملکردصحیح پمپها و فن ها کنترل شوند
برای انجام این عمل اپراتورباید دمای روغن ترانسفورماتور وهمچنین دمای روغن در ورودی وخروجی کولر (در صورتکه ترانس مجهز به کولر ابی جهت خنک کردن باشد )رایادداشت نماید.
هرگاه ترانسی توسط رله های حفاظت داخلی قطع شود (رله بوخهلتز ,رله دیفرانسیل ,رله جریان زیاد ) ابتدا اپراتور باید وضع ظاهری ان و تجهیزات جنبی مربوطه به جهت پی بردن به علت حادثه مورد بازرسی قراردهد.
مثلا اگر وجود گاز در رله بوخهلتز مشاهده شود ,نمونه ان باید جهت تست به آزمایشگاه ارسال گردد.
زیرا بعضی مواقع ممکن است در خلال کار ترانس حبابهای هوای درون روغن باعث عملکرد نابجای رله بوخلتز گردد.
اگر گاز درون رله بخهلتز از روغن سوخته متصاعد شده باشد مبین وجود حادثه در داخل ترانس بوده که در این صورت بلا فاصله باید ترتنس راجهت تعمیرات از مدار ایزوله نمود .تعمیرات دورهای روی ترانسهایی که قطع آنها مستلزم خارج شدن ترانس اصلی از مدار است هر دو سال یک مرتبه وبقیه ترانسهاهر چهار سال یک مرتبه صورت میگیرد .
ضمنا ترانسفورماتورهایی که در شرایط محیطی با آلودگی بسیار بالا کار می کنند باید طبق دستور العملهای ویژه مربوط به محل ,مورد تعمیرات دورهای قرارگیرند. خشک کردن ترانسفورماتورها اولا : اگر سیم پیچ یا ایزولاسیون ترانس به طور جزئی یا کلی تعمیر شده باشد , به نیاز به اندازه گیری به خصوصی قطعا باید آن را تحت عملیات رطوبت زدائی قرار داد .
ثانیا : اگر در حین انجام تعمیرات اساسی شرایط کار با ترانس ویژه ترانس دقیقا رعایت شده و هسته آن بیش از حد مجاز خارج از روغن نگهداری نشود پس از انجام تعمیرات تقریبا می توان مطمئن بود که ترانس نیازی به خشک کردن ندارد ولیکن در حالت کلی باید وضعیت ایزولاسیون سیم پیچ را قبل و بعد از تعمیرات اساسی , طبق قواعد استاندارد شده مورد تست و ارزیابی قرار داده و در صورت نیاز اقدام به خشک سازی آن نمود .
البته اگر پارامترهای عایق بدون روغن قبل و بعد از تعمیرات اساسی مقایسه شوند باید اثر روغن را در تغییر کمیت ها بر طبق استانداردهایی که در این زمینه وجود دارد مورد توجه قرار دارد .
اگر در آزمایشاتی که در خلال تعمیرات اساسی هسته ترانس در مدت زمانی بیش از آنچه که در مدارک فنی مربوطه معین شده است در هوای آزاد قرار گیرد ترانس را باید جهت عملیات خشک سازی مورد تست قرار داد .
ترانس ها را به یکی از روش های زیر خشک می نمایند :
1- خشک کردن ترانس در خود تانک و به کمک حرارت ناشی از تلفات مس و یا تلفات آهن در شرایط خلا و یا بدون آن .
2- خشک کردن در داخل خود تانک و به کمک هوای گرم وخشک که توسط یک منبع خارجی تولید شود .
3- خشک کردن به کمک حرارت ناشی از یک منبع خارجی و بدون شرایط خلا .
بررسی وضعیت عایق سیم پیچ ها از نظر میزان رطوبت اصولا باید در شرایط تانک بدون روغن صورت گرفته و اندازه گیری پارامترهای عایق در خلال علیات خشک سازی نیز باید به طور مرتب تا زمانیکه این پارامترها به زمانیکه این پارامترها به میزان ثابت خود برسند ادامه داده شود.
دژنگتورها
دژنگتورها ی فشار قوی بدون شک از مهمترین تجهزات کلید خانه ها به شمار می روند که نقش انها قطع و وصلمدار در وضیعت عادی و هم چنین در تحت شرایط اضافه بار غیر مجاز ,اتصال کوتاه و یا هر نوع حادثه غیر نرمال دیگر است .
وقتی که یک دژنگتور قطع می شود تا مدتی ارتباط مدار در دهانه کنتاکت های ان به وسیله قوس الکتریکی برقرار می ماند . به همبن جهت دژنگتور باید مجهز به لوازمی برای کنترل و قطع قوس و پیشگیری از بازگشت مجدد آن باشد .
در دژنگتورهای روغنی به علت خشک شدن قوس و همچنین افزایش فشاری که در اثر تجزیه روغن پیش می آید شرایط لازم برای بقا قوس یه میزان زیادی تضعیف شده و از آن طرف به دلیل افزایش فاصله کنتاکت ها , اطفا جرقه در پریودهای بعد از گذشتن منحنی جریان از اولین نقطه صفر , براحتی میسر می شود . یادآور می شود که روغنی که در اغلب دژنگتورهای روغنی مورد استفاده واقع می شود همان روغن ترانس می باشد .
دژنگتورهای دیگری نیز وجود دارند که در آن ها از انواع گازها , افزایش طول قوس به روش الکترومغناطیسی یا لوازم دیگر جهت تسهیل و تسریع امر اطفا استفاده می شود .